Gia chánh

Gia chánh (110)

THẾ GIỚI ẨM THỰC CÔN TRÙNG CỦA NGƯỜI NHẬT

THẾ GIỚI ẨM THỰC CÔN TRÙNG CỦA NGƯỜI NHẬT

Những món ăn từ côn trùng không phải là hiếm trên thế giới, thực tế đây là một nguồn protein quan trọng ở nhiều quốc gia từ xa xưa. Nhật Bản cũng không ngoại lệ, một nghiên cứu của nhà côn trùng học Tsunekata Miyake đã chỉ ra rằng có tới 55 loại côn trùng được tiêu thụ hằng ngày ở Nhật Bản trong thời kỳ Taisho (1912 – 1926).



Truyền thống ăn côn trùng của người Nhật

Việc dùng côn trùng làm lương thực nuôi dưỡng sự sống của con người đã có từ xa xưa ở Nhật. Ghi chép lâu đời nhất về nó là vào thời Edo (1603-1868). Thuở ấy, những vùng nông thôn có món dế chiên hay dế tẩm đường làm đồ ăn vặt. Còn ở những vùng khan hiếm thịt cá thì châu chấu, ong bắp cày hay tằm là món ăn đặc trưng của địa phương.

Một cuộc điều tra do nhà côn trùng học Tsunekata Miyake thực hiện vào năm 1919 về côn trùng ăn được và có thể làm thuốc đã liệt kê 55 loài được dùng làm thực phẩm. Châu chấu, dế và ong bắp cày đã được tiêu thụ hầu hết trên khắp đất nước vào thời điểm đó.


Vào Thế chiến 2, việc ăn côn trùng lan rộng khắp Nhật Bản. Chiến tranh khiến thực phẩm trở nên khan hiếm nên người dân đã bắt côn trùng để chế biến thành những món ăn chống đói. Đến thời hậu chiến, sản lượng lương thực tăng lên và nguồn thực phẩm cũng đa dạng hơn, đồng thời số lượng côn trùng suy giảm do sử dụng thuốc trừ sâu. Chính vì vậy, những món ăn từ côn trùng dần ít xuất hiện trong những bữa cơm gia đình.

Tuy nhiên ở thời hiện đại, người Nhật rộ lên sở thích ăn côn trùng và xem đây là một xu hướng ẩm thực tương lai. Nhiều đầu bếp, các nhà hoạt động và chuyên gia thực phẩm đã tích cực quảng bá côn trùng như một món ăn ngon trong tương lai.

Trong số đó có đầu bếp chuyên về côn trùng là Shoichi Uchiyama, ông đã lập ra câu lạc bộ nghiên cứu ẩm thực từ côn trùng và viết một cuốn sách nấu ăn với công thức chế biến các món đặc biệt từ côn trùng.

Những món ngon từ côn trùng phổ biến nhất

Tại đất nước mặt trời mọc, có những món ngon truyền thống được chế biến từ côn trùng mà người dân đều quen thuộc. Trong số 47 tỉnh thành của Nhật Bản, Nagano nổi tiếng với việc tiêu thụ côn trùng nhiều nhất.

Inago no Tsukudani

Món ăn này phổ biến ở các vùng nông thôn tại Yamagata, Nagano và Gunma (thuộc đảo Honshu). Inago (châu chấu) được cho vào hộp hoặc túi không có thức ăn trong một đêm để loại bỏ phân ra khỏi cơ thể trước khi chế biến. Sau đó, chúng được luộc trong nước sôi trong 3-4 phút, để nguội rồi phơi khô dưới nắng khoảng 1-2 ngày. Châu chấu sau khi khô được ninh hoặc chiên với nước tương và đường, kiểu chế biến này được gọi là tsukudani.

Ảnh: TasteAtlas

Hachinoko

Món ấu trùng ong (nhộng ong) bắt nguồn từ vùng núi Nagano, ngày xưa chỉ dành cho tầng lớp vua chúa, quý tộc. Nhộng ong sau khi được thu hoạch và làm sạch sẽ được chiên giòn trong dầu nóng rồi ướp với nước đường và nước tương. Hachinoko được dùng làm mồi nhậu cùng rượu sake hay có thể ăn cùng cơm nóng, cuộn sushi.

Ảnh: mr.kanso

Kaiko no sanagi

Là nhộng tằm, thường được người dân tỉnh Nagano dùng chế biến theo kiểu tsukudani hay kanroni (hầm với nước tương, mirin, đường, syrup). Món nhộng tằm được dùng để thay thế thịt bò, thịt lợn vì hàm lượng chất béo và protein dồi dào, là nguồn cung cấp đạm và vitamin B12.

Ảnh: zazamushi.net

Những lợi ích từ việc sử dụng côn trùng làm thực phẩm

Côn trùng không chỉ hợp khẩu vị nhiều người mà còn mang đến những lợi ích khác. Dưới đây là một số lý do để chọn côn trùng làm đồ ăn:

- Hiệu quả về chi phí: Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO), côn trùng cung cấp lượng protein tương đương với thịt gia súc hay gia cầm nhưng chi phí nuôi dưỡng lại ít hơn hơn từ 2 đến 4 lần.

- Tăng trưởng nhanh: Côn trùng sinh sản, phát triển nhanh, hầu hết các loài bọ chỉ mất chưa đầy sáu tháng là có thể sử dụng; trong khi đó gia súc phải mất ít nhất hai hoặc ba năm để trưởng thành trước khi có thể lấy thịt.

- Lợi ích sức khỏe: Theo FAO, côn trùng được cho là nguồn thực phẩm lành mạnh với hàm lượng chất béo, protein, vitamin, chất xơ và khoáng chất cao. Qua đó côn trùng có thể giúp chống lại nạn suy dinh dưỡng tại nhiều khu vực trên thế giới.

- Kéo dài tuổi thọ: Mặc dù chưa được khoa học chứng minh cụ thể nhưng nhìn nhận vào thực tế thì Nagano là tỉnh có tuổi thọ cao nhất Nhật Bản và đây cũng là địa phương tiêu thụ nhiều côn trùng nhất. Từ đây mà nhiều người có niềm tin vào việc ăn côn trùng để sống thọ.

- Giá rẻ và thân thiện với môi trường: Đồ ăn từ côn trùng có giá cả phải chăng, thấp hơn nhiều so với các loại thịt cá khác. Khai khác loài này cũng giảm việc sử dụng thuốc trừ sâu, giúp cây cối phát triển xanh và sạch hơn; ngoài ra còn giúp tiết kiệm diện tích đất đai để canh tác cũng như ít tạo ra khí nhà kính có hại cho môi trường.

Chính vì thế, nuôi và tiêu thụ côn trùng đang là một xu hướng được khuyến khích tại Nhật Bản. Nhiều doanh nghiệp bắt đầu nuôi và chế biến các loại thực phẩm từ côn trùng.
Kinh doanh ẩm thực côn trùng ở xứ Phù Tang

Hiện nay ở Nhật có rất nhiều cửa hàng chuyên buôn bán thực phẩm làm từ nhện, dế, ve sầu, bọ... Nhiều công ty đã xây dựng mô hình trang trại nuôi côn trùng để cung cấp cho các cơ sở sản xuất, nhà hàng. Nhiều tiệm ăn đã lên thực đơn với các món có nguyên liệu chính là côn trùng. Các loại bột từ dế cũng được sử dụng trong bữa trưa và bữa ăn nhẹ ở nhiều trường học.

Ramen dế tại ANTCICADA. Ảnh: Global Times

Mô hình máy bán hàng tự động giới thiệu các món ăn từ côn trùng cũng thu hút sự chú ý của mọi người. Như ở thành phố phía nam Kumamoto có máy bán hàng tự động với các món như bọ tê giác, dế chế biến sẵn có phủ socola.

Hay ở công viên Inokashira tại Tokyo có một máy bán hàng tự động với hai loại bọ đóng hộp. Ở Nhật có thương hiệu Takeo, được biết đến với những chiếc máy bán hàng tự động chuyên bán những gói côn trùng ở khu vực trung tâm Tokyo.

Bánh làm từ bột dế của Muji. Ảnh: GIGAZINE

Những món ăn từ côn trùng được chế biến sẵn và sản xuất đóng gói hay đóng hộp cũng được bày bán phổ biến trên các trang thương mại điện tử của Nhật. 
 
Ái Thương / Theo: kilala
 
Ngọc Lan sưu tầm
 
 
 
Xem thêm...

ĐỘC LẠ MÓN IKIZUKURI NHẬT BẢN, LÊN ĐĨA VẪN QUẪY ĐẠP TƯNG BỪNG

ĐỘC LẠ MÓN IKIZUKURI NHẬT BẢN,

LÊN ĐĨA VẪN QUẪY ĐẠP TƯNG BỪNG

Không im lìm trên đĩa, Ikizukuri quẫy đạp tưng bừng trước thực khách. Nhiều người khen Ikizukuri là tinh hoa ẩm thực Nhật trong khi không ít ý kiến ái ngại về cách đối xử tàn nhẫn với động vật.


Ikizukuri trong tiếng Nhật nghĩa là phục vụ hải sản sống. Cách phục vụ này được áp dụng với nhiều động vật như bào ngư, tôm, tôm hùm và cá. (Ảnh minh họa)

Để món Ikizukuri Nhật Bản có thể cử động cho đến lúc lên mâm, nguyên liệu phải là hải sản còn khỏe, bơi tung tăng trong bể.
 
Khi hải sản được vớt lên, đầu bếp sẽ dùng dao sắc nhanh tay phi lê thịt thành từng miếng vuông mỏng để phục vụ sashimi và sushi. Khi ăn, Ikizukuri dùng cùng gừng ngâm, wasabi, nước chanh, nước tương và rượu sake.
 
Đầu bếp chế biến Ikizukuri thường có nhiều năm kinh nghiệm. Khả năng dùng dao thượng thừa khiến phần nội tạng được giữ nguyên vẹn, chỉ riêng phần thịt tách riêng. Đầu bếp thao tác nhanh để đảm bảo món ăn khi bê ra bàn ăn, đầu, mắt và đuôi cá vẫn phải chuyển động.
 
Tốc độ là yếu tố rất quan trọng, đảm bảo cá đã chết nhưng một số tế bào thần kinh vẫn hoạt động. Chính những tế bào thần kinh này khiến toàn thân chú cá co giật, mang lại cảm giác cá đang quẫy đạp.
 
Ikizukuri rất được đón nhận tại Nhật Bản. Họ coi món ăn là cách tôn vinh, đánh giá cao sự sống của hải sản thay vì chỉ đơn giản xem nó như một mặt hàng tiêu dùng. Cách chế biến này cũng giúp người ăn cảm nhận sự tươi ngon, tinh tế nhất của món ăn.
 
Không giống cá âm dương ngày càng vắng bóng ở Trung Quốc, Ikizukuri Nhật Bản lại được đón nhận bởi thực khách sành ăn. Nhiều người đánh giá, Ikizukuri vượt trội hơn sushi thông thường về hương vị và độ tươi ngon.
 
Người Nhật tin rằng, có một số lợi ích sức khỏe nhất định liên quan đến việc tiêu thụ hải sản sống. Ví dụ, cá sống và động vật có vỏ chứa các enzyme giúp phân hủy thịt, làm cho thịt mềm và dễ tiêu hóa hơn. Những enzyme này sẽ bị phá hủy nếu nấu ở nhiệt độ cao.
 
Mặc dù “được lòng” nhiều người song Ikuzukuri vẫn vấp phải ý kiến chỉ trích. Một số người cho rằng cách chế biến này quá tàn nhẫn với động vật. Đây cũng là lý do Ikizukuri bị cấm ở Đức, Úc.
 
Bên cạnh đó, nhiều người lo ngại vấn đề an toàn thực phẩm. Họ tin rằng việc ăn sống sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn, ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe người dùng. Bất chấp những lo ngại, hiện Ikizukuri rất phổ biến ở Nhật, đặc biệt trong các nhà hàng cao cấp.
 
Định Tâm (Theo Unbelievable) / Tri thức & Cuộc sống
 
Ngọc Lan sưu tầm
 
 
 
Xem thêm...

NHỮNG MÓN ĂN TỪ HOA ĐỘC ĐÁO CỦA VIỆT NAM

NHỮNG MÓN ĂN TỪ HOA ĐỘC ĐÁO CỦA VIỆT NAM

Không chỉ phô sắc vẻ đẹp, nhiều loài hoa còn hóa thân vào ẩm thực, tạo nên những món ăn tinh tế và bổ dưỡng. Nhờ vậy mà ẩm thực Việt vốn đã giàu bản sắc, nay lại trở nên vô cùng phong phú và mang đậm nét tinh túy.



Hoa dùng để chế biến trong các món ăn của Việt Nam có rất nhiều loài, tùy vào khu vực địa lý và tập quán canh tác của từng vùng miền. Hoa nuôi trồng, hoa mọc dại, hoa có ở khắp ba miền Bắc Trung Nam. Miền Bắc gọi bằng hoa, miền Trung, miền Nam gọi bằng bông. Hoa súng, hoa thiên lý, hoa bí, hoa mướp, hoa chuối, bông hẹ, bông điên điển, bông so đũa, bông sầu đâu...

Dưới đây là một số loại hoa/bông phổ biến trong ẩm thực Việt Nam:

Hoa ban Tây Bắc

Ở vùng núi Tây Bắc, vào mỗi dịp tháng 2, 3, hoa ban thi nhau nở trắng rừng. Người phụ nữ thường hái hoa đem bán ở chợ như một thứ rau sạch hay mang về nhà chế biến thành những món ăn độc đáo. Với sự sáng tạo, khéo léo của con người, đã có nhiều món ăn từ hoa ban được sáng tạo rất hấp dẫn.

Để có những món ăn từ hoa ban phải qua rất nhiều công đoạn. Hoa ban sau khi hái về nhặt lấy cánh và nhụy hoa đem rửa nhẹ rồi chần qua nước nóng, sau đó mới chế biến thành nhiều món ăn khác nhau.

Nộm hoa ban cũng là một món ăn truyền thống của người Tây Bắc.

Hoa ban có thể dùng làm nộm rau, nộm giềng hay măng nộm hoa ban đều rất ngon và lôi cuốn. Ngoài ra, hoa ban còn có thể vò nát trộn thịt băm, nhồi cá, gà nướng…làm thành món ăn ngon và rất hấp dẫn thực khách.

Với món xôi (thường được gọi là ban đồ), người ta thường chọn những bông hoa mới nở, rửa sạch, sau đó cho vào chõ đồ xôi đã chín. Ban đồ khi ăn được chấm kèm với chẩm chéo (một gia vị truyền thống của dân tộc Thái). Lá và hoa ban có vị bùi, ngọt, thoang thoảng mùi thơm dịu, hòa quyện vào mùi nếp thơm quả là một trải nghiệm cực kì thú vị.

Nộm hoa ban không giống nộm vùng miền khác, thường có lạc, chanh và vị chua. Gia vị trộn nộm hoa ban "chuẩn" nhất thiết phải là loại tương ủ lên men của dân tộc Thái và giềng giã nhỏ. Với cách chế biến cầu kì, nộm hoa ban thường được làm khi nhà có khách quý.

Hoa tam giác mạch

Hoa tam giác mạch có nhiều ở Lào Cai, Cao Bằng và đặc biệt là Hà Giang. Ở mảnh đất địa đầu phía Bắc của Việt Nam, cứ vào cuối thu, lúc trời bắt đầu chuyển lạnh, đó cũng là thời gian để loài tam giác mạch hẹn hò trổ hoa.

Say mê với những sắc hoa muôn hồng nghìn tía, ít ai biết rằng, hạt của hoa có thể dùng làm nguyên liệu chế biến món ăn. Vào cuối mùa, người dân thu hoạch hạt tam giác mạch đem phơi khô, một phần dùng ủ tạo thành loại men hồng mi nổi tiếng, một phần có thể xay bột làm thành món bánh tam giác mạch nổi tiếng.

Bánh tam giác mạch ngon cần được làm tỉ mỉ, cẩn thận.

Từ những hạt tam giác mạch nhỏ hơn hạt đậu, người dân xay thành thứ bột thật mịn màng, sau đó cho bột hòa lẫn với nước lã thành bột dẻo, rồi cho vào khuôn truyền thống đúc thành từng miếng bánh tròn xoe. Nghe qua có vẻ dễ làm, nhưng xay bột tam giác mạch rất khó, phải là những hạt tam giác mạch được phơi khô một tuần lễ dưới nắng thì mới dễ xay. Người ta xay hạt tam giác mạch bằng tay nên phải xay rất kĩ mới cho ra thứ bột mịn, làm bánh không bị sạn khi ăn.

Bánh tam giác mạch thoáng vị bùi bùi, phảng phất chút hăng hăng đặc trưng của cây rừng. Những sắc tím nổi trên nền bánh như gợi nhớ về một mùa hoa ngọt ngào. Chỉ có những ai đã từng đến Hà Giang, và gặp người dân bản địa mới có cơ hội dùng qua loại bánh tam giác mạch hiền hòa này.

Hoa thiên lý

Hoa thiên lý từ lâu là món ăn đã được "biến tấu" thành nhiều món dùng trong bữa cơm gia đình và cả trong nhà hàng. Giữa cái nắng hè oi bức, nếu được thưởng thức các món ngon từ hoa thiên lý, đó sẽ là một cảm giác thú vị không gì sáng bằng.

Hoa thiên lý xào với thịt bò là món ăn quen thuộc trong mâm cơm người Việt.

Người chế biến chọn ra những chùm hoa lớn. Sau khi rửa sạch, ngâm nước thì đem tỉa cụm nhỏ, vừa miệng rồi chế biến nhiều món ăn như canh hoa thiên lý nấu xương, thịt băm hay nấu cua. Ngoài ra, hoa thiên lý xào thịt bò hay dùng chung với các món lẩu cũng rất đặc sắc. Không chỉ là thực phẩm bổ dưỡng, loại hoa này còn mang tác dụng giải nhiệt, giúp ngon giấc.

Hoa chuối

Hoa chuối là loài dân dã, gần gũi trong tâm thức người Việt. Hoa chuối đồng bằng có màu tím, được sinh ra để gắn với những món ăn bình dị mà không kém phần ngon miệng.

Món nộm hoa chuối dân dã.

Phổ biến nhất có lẽ phải kể tới nộm hoa chuối ở miền Bắc, còn miền Nam lại gọi là gỏi bắp chuối. Món nộm là sự tổng hòa của đủ vị chua, cay, ngọt, mặn, với vị hơi chát của hoa chuối, hòa cùng cái giòn béo của tai heo, bùi nhậy của lạc, thanh mát của rau thơm.

Ngoài ra, hoa chuối còn được tận dụng trong các món ăn gia đình như canh hoa chuối, bún bung, hoa chuối hầm chân giò… hoặc làm rau ăn kèm đều rất ngon.

Hoa cúc vàng (kim cúc)

Hoa cúc vàng thường được chưng trong những ngày lễ hoặc rằm. Đây là loại hoa khá phổ biến và có giá rất rẻ nên nếu dùng để chế biến món ăn cũng rất tốt. Đông y cho rằng, hoa cúc có vị đắng – cay, tính ôn, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, chữa mụn nhọt sung viêm, đau nhức, mắt đỏ, đau đầu chóng mặt.

Chè hoa cúc.

Hoa cúc thường được chưng với đường phèn ăn như chè hoặc nấu canh, làm súp ăn cũng rất lạ vị. Món ăn độc đáo này sẽ giúp bạn phòng được chứng cảm cúm, viêm não nhẹ, viêm mũi, viêm da mũ, huyết áp cao, viêm gan…

Hoa hiên (hoa kim châm)

Mang vẻ đẹp bình dị nhưng hoa hiên có chứa nhiều protein, chất béo, tinh bột, vitamin A, vitamin C… rất có lợi cho sức khỏe. Hoa hiên vừa được trồng để làm cảnh, vừa để làm nguyên liệu trong nấu nướng.

Hoa hiên xào nghêu là một món không chỉ ngon mà còn rất bổ dưỡng.

Ở nước ta, hoa hiên được trồng nhiều ở những khu vực có khí hậu mát mẻ, ẩm ướt như Sapa, Tam Đảo, Đà Lạt… Hoa hiên dùng để ăn sẽ có vị ngọt, thanh nhiệt, tiêu đờm, cầm máu, sáng mắt, an thai… Hoa thường được nấu chung với thịt gà, ăn kèm với các loại rau lẩu hay nấu chung với lươn đều ngon miệng. Lấy bột hoa hiên cho một ít vào nồi canh cá hay canh cua sẽ làm tăng mùi vị thơm ngon và bổ dưỡng cho món ăn hơn.

Ngoài hoa, lá thì rễ của hoa hiên cũng được sử dụng khá phổ biến để làm thuốc. Rễ hoa hiên có vị ngọt, tính mát, lợi thủy nên được sử dụng để làm thuốc giảm đau, chữa sốt, viêm gan, vàng da, viêm tai giữa, đau răng…

Hoa sen

Trong khi những loại hoa khác có thể chế biến thành các món ăn dân dã, thì hoa sen chỉ thích hợp với món ăn tinh tế, vương giả. Hầu hết các bộ phận của cây sen như hạt sen, nhụy sen, tim sen, củ sen hay ngó sen đều ăn được.

Chè hạt sen long nhãn rất thơm ngon, bổ dưỡng.

Hoa sen có sẵn vị ngọt, lại lành tính rất tốt cho sức khỏe. Có một món ngon từ hoa sen thuộc hàng cao lương mĩ vị chốn cung đình là vịt hấp hoa sen. Bên cạnh đó, rất nhiều món ăn có sự kết hợp của hương sen như cơm sen, nộm sen hay chè sen… tất cả đều mang hương vị đặc trưng của ẩm thực Việt Nam.

Bông súng

Bông súng có rất nhiều ở đồng bằng sông Cửu Long, nơi nào có ao hồ, kênh rạch là nơi đó có bông súng. Bông súng rất đẹp, thường có hai loài: Súng sen trồng làm cảnh, bông to, màu tím đỏ, rất đẹp.

Súng dại, bông màu trắng hoặc tím. Nhụy bông súng màu vàng, cả hoa và nhụy đều có thể ăn được, nhưng người ta chỉ ăn phần cuống (cọng) vì thế cứ gọi luôn là bông súng. Bông súng tước vỏ, cắt khúc hai đốt ngón tay, làm rau sống cho móm lẩu mắm; trộn gỏi với bồn bồn, thịt ba dọi và tôm bóc nõn; nấu canh chua với cá đồng; ngâm giấm làm dưa… món nào cũng tuyệt hảo cả.

Ngày xuân người Bắc thường kiêng ăn mắm, nhưng người Nam thì không vì thế bông súng rất đắc dụng trong các món mắn đậ đà. Bông súng thân thuộc làm nên câu ca: “Miền tây nước lũ tràn đồng/Canh chua bông súng nấu xong chờ chàng”.

Bông so đũa

Ở phía Nam, ta dễ dàng bắt gặp các món ăn từ bông so đũa. So đũa là loài hoa trắng xóa hoặc tím, thường chỉ nở từ tháng 10 đến tháng 12 vừa có thể làm cây cảnh, nhưng lại vừa có giá trị dinh dưỡng rất cao.

Canh chua cá rô nấu bông so đũa.

Bông so đũa có vị hơi đắng nhưng lạ miệng. Vào mùa so đũa, người ta thường hái những bông tươi từ sáng sớm, nhặt bỏ cuống và vị đắng, bỏ đài, sau đó rửa nhẹ rồi chế biến thành những món canh chua cá rô, canh chua với khế, cá lóc, cá linh, tôm sống hoặc làm lẩu chua cùng một số loài ra khác đều rất ngon.

Đơn giản hơn, người ta thường luộc bông so đũa chấm với nước mắm kho quẹt hoặc luộc chung với các loài rau khác ăn giải nhiệt trong mùa hè oi bức. Đây cũng là món khoái khẩu của nhiều người.

Bông điên điển

Ở vùng đồng bằng Sông Cửu Long, mùa nước nổi cũng là mùa của những bông điên điển nở rộ. Bông nở xanh tươi, rợp bóng cả bờ sông, bờ rạch… tạo nên một khung cảnh sông nước hữu tình và thơ mộng.

Bông điên điển nấu cá linh.

Bông điên điển là một món ăn mang đậm hương vị miền quê, được coi là đặc sản sông nước miền Tây. Hiếm có loài hoa nào vừa có thể để ngắm và vừa có thể ăn như bông điên điển. Người ta thường nấu điên điển thành các món ăn ngon như gỏi chua bông điên điển, điên điển xào tép, nộm bông điên điển… Nhưng ngon nhất phải kể đến món canh chua bông điên điển nấu cá linh.

Chỉ duy nhất ở miền Tây mới có thể thưởng thức được cái món ngon độc đáo này. Vẫn công thức canh chua lâu nay, nhưng người dân nơi đây khéo léo cho thêm bông điên điển tạo nên một mùi vị vô cùng hấp dẫn và lạ lùng. Cái chua chua của me, cái ngọt của cá và cái thơm của bông điên điển có thể làm dịu mát đi cơ thể giữa cái nóng trưa hè oi bức.

Người dân miền Tây còn có món mắm cá linh muối ăn kèm bông điên điển. Mắm cá linh muốn ngon nhất định phải ăn kèm với bông điên điển và các loại cá tươi vừa mới bắt lên. Như vậy mới có thể cảm nhận được hết hương vị giản dị nhưng không kém phần quyến rũ của món ngon này.

Bông sầu đâu

Nếu điên điển đại trà bao nhiêu thì bông sầu đâu lại hiểm bấy nhiêu. Cây sầu đâu có nhiều ở vùng Thất sơn, Châu Đốc, An Giang. Sầu đâu thân gỗ, cao to, lá giống xoan ở ngoài Bắc.

Gỏi khô sặc lá sầu đâu.

Bông sầu đâu màu trắng, ra hoa vào mùa xuân, mọc thành từng chùm nhỏ, dùng làm gỏi (miền Bắc gọi là mộm). Bông và lá non, rửa sạch, trần sơ qua nước nóng, trộn đều với khô cá sặc, hoặc cá lóc nướng, xé nhỏ. Thêm chút rau thơm, hành tây, xoài ương thái sợi, nêm nếm vừa ăn. Gỏi sầu đâu nhận nhận đắng, nhưng ngọt hậu và rất bắt mồi.

Bông hẹ

Gắn với những bông ở Đồng bằng sông Cửu Long không thể không kể đến bông hẹ. Lá hẹ ăn sống. Hoa hẹ mà xào với lòng mề gà, hoặc tim, gan, huyết heo thì nhớ làm nhiều nhiều, kẻo ăn một, đòi ăn hai. Canh hẹ nấu với nghêu sò, đậu hũ có tác dụng giải nhiệt, chị em ăn đẹp da. Bông hẹ ở Nam Bộ không hăng như hẹ miền Bắc, vì thế câu thành ngữ "rành rành như nấu canh hẹ" là không đúng với vùng đất này.


Bông bí vàng

Chế biến lẩu mắm hay lẩu nấm thì không thể thiếu món bông bí dân dã miền Tây này. Bông bí còn được dùng để nấu canh, xào tỏi, đặc biệt món thịt nhồi bông bí cũng hết sức lạ miệng. Thơm ngon nhưng bông bí cũng không kém phần bổ dưỡng. Trong thành phần của bông bí có rất nhiều chất dinh dưỡng như canxi, sắt, magie, kali, photpho cùng nhiều vitamin.

Bông được cắt cả cuống, thường là các bông bí đực. Khi cắt hoa bí về, người ta thường bỏ nhụy bên trong vì đắng, sau đó dùng luộc, xào hấp hay nấu canh với tôm khô, canh ngao, canh hến, canh cua hoặc xào chung cùng với thịt bò, thịt lợn. Đơn giản nhất là đem luộc. Bông bí chỉ cần luộc qua trong nồi nước sôi là đủ chín, vớt ra để nguội, vắt bớt nước, chấm cùng với nước kho thịt hay nước kho cá đều rất tuyệt.

Canh bông bí nhồi thịt.

Những món ăn từ bông bí có tác dụng chống lão hóa, kháng ung thư do có nhiều beta carotene. Đây là chất chống oxy hóa tế bào, giúp loại bỏ các gốc tự do có nguy cơ dẫn đến ung thư. Chất này khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành vitamin A, tăng cường hoạt động của hệ miễn dịch. Ngoài ra, bông bí còn hỗ trợ phòng bệnh tim mạch, huyết áp cao, tốt cho phụ nữ mang thai, ngừa bệnh loãng xương, tăng cường thị lực…

Bông mướp

Đã kể đến bông bí, không thể quên bông mướp. Bông mướp khi nở màu vàng rực. Dân câu lành nghề thường hay dùng để mắc cùng với mồi dụ mấy con ếch cụ “thành tinh”. Bị trêu ngươi, ếch nhảy ra vồ mồi, thế là chui… vào chảo.

Bông mướp xào tỏi.

Bông mướp chúm chím hàm tiếu, cùng với nụ mướp xào lòng gà thì hết chê bởi vị đăc trưng bùi bùi, ngậy ngậy. Hoa mướp dễ tính, nấu với thứ gì cũng được. Xào với tép đồng nhỏ, át mùi tanh; với da và dạ dày ếch hết nhớt, ăn dòn váng tai…

Ngày xưa hoa mướp là thức ăn của ngươi nghèo, dễ kiếm, mọc đầy hàng rào. Hàng xóm muốn ăn, chỉ cần dóng tiếng xin là hái thoải mái. Bây giờ nụ hoa mướp là đặc sản. Một đĩa nụ mướp chừng ba gắp có giá hai ba chục ngàn như chơi.

Bông lục bình

Nếu có dịp về các tỉnh miền Tây bạn sẽ được thưởng thức món bông lục bình xào tỏi vô cùng thơm ngon và đậm đà. Phần bông của lục bình có vị giòn ngọt, thanh mát rất dễ bắt cơm và đỡ ngán.

Canh chua cá ngát bông lục bình.

Theo Đông y, bông lục bình có vị hơi ngọt, tính mát có tác dụng lợi tiểu, giải độc, trừ phong nhiệt. Nếu bạn có vấn đề về các chứng ho hen, ho gió thì chỉ cần chưng bông lục bình với đường phèn ăn là thấy ngay công dụng tức thời.


C.M (tổng hợp)
 
Ngọc Lan sưu tầm
 

 

Xem thêm...

Bánh Trung Thu - Tinh Hoa Văn Hóa Ẩm Thực Việt

Bánh Trung Thu -

Tinh Hoa Văn Hóa Ẩm Thực Việt

 

Bánh Trung Thu - Tinh Hoa Văn Hóa Ẩm Thực Việt

Bánh Trung Thu không chỉ là một món ăn truyền thống mà còn là biểu tượng tinh thần và giá trị văn hóa sâu sắc của người Việt. Nhắc đến mùa Thu, không thể thiếu hình ảnh những hộp bánh trung thu đa dạng về hình thức và hương vị, đang chờ đợi để trở thành món quà ý nghĩa trong các dịp lễ. Với sự kết hợp tinh tế giữa truyền thống và sự sáng tạo, bánh Trung Thu không chỉ là món ăn ngon mà còn là một phần quan trọng trong việc thể hiện tình cảm và tri ân.

Tinh Hoa Văn Hóa Trong Mỗi Chiếc Bánh

Bánh Trung Thu không chỉ là sự kết hợp giữa các nguyên liệu đơn giản mà còn là một tác phẩm nghệ thuật được truyền tải từ thế hệ này sang thế hệ khác. Những chiếc bánh truyền thống như bánh dẻo, bánh nướng được chế biến và trang trí một cách tỉ mỉ và tinh tế. Mỗi hình thức, mẫu mã và hương vị đều mang theo những giá trị văn hóa và ý nghĩa riêng, tạo nên sự đa dạng và phong phú cho mùa Trung Thu.

Bánh Trung Thu - Tinh Hoa Văn Hóa Ẩm Thực Việt

Bánh Trung Thu - Biểu Tượng Tương Thân Tương Ái

Mùa Trung Thu không chỉ là dịp để thưởng thức hương vị đặc biệt của bánh, mà còn là thời khắc để chia sẻ tình cảm và tương thân tương ái. Việc tặng bánh Trung Thu cho người thân, bạn bè, đối tác và những người mà bạn quý trọng là cách thể hiện lòng biết ơn và tri ân. Bánh Trung Thu không chỉ mang trong mình hương vị ngọt ngào mà còn chứa đựng ý nghĩa sâu xa về tình thân, tình bạn và tình đồng nghiệp.

Sự Lựa Chọn Sáng Tạo Với Bánh Trung Thu

Ngoài những loại bánh truyền thống, ngày nay còn xuất hiện nhiều loại bánh Trung Thu mang hương vị và thiết kế sáng tạo. Những chiếc bánh nghệ thuật được làm thủ công, trang trí bắt mắt, những loại bánh nhân trái cây thơm ngon, hay thậm chí là bánh Trung Thu dành riêng cho người ưa thích hương vị quốc tế - tất cả đều là những sự lựa chọn sáng tạo để mang đến trải nghiệm mới mẻ và độc đáo trong mùa lễ này.