NHỮNG LOẠI RAU KỲ LẠ CÓ GIÁ ĐẮT

HƠN THỊT CÁ Ở VIỆT NAM

Có thể bạn không tin nhưng “mấy cọng rau” dưới đây đôi khi còn đắt hơn cả thịt cá chúng ta hay ăn luôn đấy!

Dân mạng từng không ít lần "sốc" khi biết mức giá rau xanh khá đắt đỏ ở nước ngoài. Tại Việt Nam, hầu hết các loại rau thường có giá "rẻ bèo", chỉ từ vài nghìn đồng là mua ngay được một bó tươi ngon về nấu bữa cơm ngon lành.

Người ta thường nghĩ thịt cá là thước đo cho những bữa cơm có điều kiện, còn rau xanh thì ngược lại. Tuy vậy ở Việt Nam vẫn có không ít loại rau được xem là "hiếm có khó tìm" lại còn rất tốt cho sức khoẻ. Chính vì những lý do đó, chúng được bán từ vài chục, vài trăm nghìn thậm chí còn có thể lên đến hàng triệu đồng cho mỗi ki-lô-gram.

1. Ngót rừng (rau sắng)

Rau ngót rừng còn được gọi là cây mì chính, rau sắng… là loại cây ưa ánh sáng, mọc tự nhiên trên những vách đá của vùng núi cao từ 100m – 200m so với mực nước biển, hầu như chỉ xuất hiện ở một số tỉnh miền Bắc như Cao Bằng, Lạng Sơn, Lào Cai, Quảng Ninh... Thân cây to cao, có khi lên tới hàng chục mét, vì vậy muốn hái được lá non của loại thực vật này, người ta thường rất vất vả.

 

Ngót rừng là loại rau "hiếm có khó tìm", chỉ thường xuất hiện ở những vùng núi cao phía Bắc nước ta.

Hơn thế nữa, phần lá và chồi non của cây ngót rừng có màu xanh thẫm, rất óng ả, được đánh giá là chứa nhiều khoáng chất tốt cho sức khoẻ. Khi nấu lên, chúng có vị thanh ngọt lạ thường. Chính vì tất cả lý do trên, mỗi ki-lô-gram ngót rừng bán trên thị trường có giá dao động từ 120.000 đồng – 200.000 đồng tuỳ thời điểm.

Đặc biệt, rau ngót rừng (sắng) gắn với địa danh chùa Hương hiện nay đã trở thành thương hiệu rau sạch nổi tiếng, bán với giá khá đắt tại Lễ hội chùa Hương và hệ thống các siêu thị miền Bắc. Theo đánh giá có tính chất cảm tính của người sành ăn, rau sắng chùa Hương ăn ngon, thơm và đậm đà hơn các loại rau sắng nơi khác. Chính vì vậy, giá của nó có khi lên tới hàng triệu đồng một ký.

Ngót rừng có thể đem đi xào hay nấu canh đều ngon, có vị thanh ngọt lạ thường.

 
2. Rau tiến vua

Rau tiến vua còn gọi là rau công sôi, rau cần biển, rau câu hay rau cần khô, thường chỉ mọc ở vùng ven biển miền Trung nước ta. Loại thực vật này có thân lá đôi, tức là lá và thân là một và luôn chỉ có hai nhánh. Thân lá tiến vua mềm nhưng dai, có kích cỡ thường bằng ngón tay út hoặc có thể to hơn.

 

Rau tiến vua có vẻ ngoài khá kỳ lạ, thường chỉ xuất hiện ở những vùng ven biển nước ta.

Mùa rau tiến vua thường là vào tháng 4 âm lịch hằng năm. Hiện nay, trên thị trường thường bán rau tiến vua ở nhiều dạng khác nhau như dạng tươi, dạng khô, muối chua… Mức giá không hề rẻ tí nào khi luôn dao động từ 300.000 đồng – 500.000 đồng/kg, lúc khan hiếm có khi còn lên tới cả triệu đồng. Thông thường, người ta mua rau này về để làm các món như gỏi/ nộm, xào thịt, nấu canh…

Mức giá cho loại rau này không hề rẻ tí nào, luôn dao động từ 300.000 đồng trở lên.

 
3. Rau mầm đá

Mầm đá là loại thực vật hầu như chỉ phát triển được ở những vùng khí hậu lạnh, trên những vùng núi cao phía Bắc. Trong đó, Sa Pa (Lào Cai) được xem là nơi nổi tiếng nhất với loại rau này. Chúng thường xuất hiện từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau.

Đúng như cái tên của nó, loại rau này có rất nhiều mầm non mọc tua tủa xung quanh như búp măng, tạo thành hình tháp nhọn. Cây của chúng khá to, nặng từ 1 - 2kg. Rau còn tươi sẽ cứng, giòn, không có nhiều lá. Khi thời tiết càng lạnh, rau sẽ càng ngon ngọt và chỉ có thể tìm thấy ở một mùa đông duy nhất. Chính vì sự "hiếm có khó tìm" này, mầm đá được các bà nội trợ và thương lái săn lùng rất nhiều.

Rau mầm đá có vẻ ngoài khá độc lạ, được xem là đặc sản nổi tiếng của Sa Pa.

Theo những người có kinh nghiệm, rau mầm đá có thể dùng để luộc hoặc xào đều được. Muốn giữa độ tươi ngon của nó thì chỉ nên xào rau với mỡ động vật để giữ màu xanh, độ ngọt thơm. Rau mầm đá có giá dao động trung bình từ 50.000 đồng đến vài trăm nghìn cho mỗi ki-lô-gram.

Trung bình, mỗi ki-lô-gram rau mầm đá luôn có giá từ 50.000 đồng trở lên, nếu trúng dịp khan hiếm có khi còn đắt hơn nữa.

 
4. Rau thối

Rau thối còn có tên tiếng Thái là pắc nam. Đây là loại cây dây leo, thân và cành lá có rất nhiều gai nhọn. Chúng thường mọc hoang trong nhiều cánh rừng ở vùng Tây Bắc với thân cây vươn dài, quấn quanh vào bất cứ loài thực vật nào sống bên cạnh. Sở dĩ có tên gọi độc lạ như vậy là vì mùi hương đặc trưng được nhận xét là "khó ngửi" của loại thực vật này.

 

 

Rau thối có mùi vị được nhiều người đánh giá là khá khó ngửi.

Thông thường, người dân ở Tây Bắc không ăn cả cây mà chỉ dùng phần chồi non với nhiều phiến lá nhỏ, dài, cụp vào nhau để chế biến thành các món đặc sản. Đây được xem là phần lá ngon nhất, chỉ thường xuất hiện vào độ tháng 3, tháng 4 hàng năm. Vào thời điểm này, bà con ở vùng cao lại rủ nhau vào rừng để tìm hái thứ "lộc trời" mà thiên nhiên ban tặng.

Nó chỉ thường xuất hiện ở những vùng núi cao phía Bắc nước ta vào khoảng tháng 3, tháng 4 hàng năm.

Rau thối thường được bà con vùng cao làm thành nhiều món ngon như nấu canh, xào tỏi, chiên với trứng hoặc làm nộm (gỏi). Thông thường, người dân ở đây thường kết hợp cùng thịt trâu, thịt lợn hoặc mớ cá tươi mới bắt từ suối về. Khi xuất hiện ở nhiều tỉnh thành khác, loại rau này có giá không hề rẻ tí nào, thường dao động từ 65.000 đồng – 90.000 đồng/kg.

Loại rau này được đánh giá là khá tốt cho sức khoẻ, vì thế luôn được "săn đón" ở nhiều tỉnh thành khác với giá cao.

5. Rau đắng biển

Đây là loại thực vật ưa sống ở môi trường ẩm ướt, phát triển trong các kênh mương, suối, vùng cửa sông, đầm lầy hay những bãi biển đầy cát trắng. Từ lâu, nó đã được truyền tai nhau là loại rau "đắt mấy cũng phải ăn ít nhất 1 lần trong đời" vì độ thơm ngon và cực kỳ tốt cho sức khoẻ.

 

Rau đắng biển có thể dùng để nhúng lẩu, nấu canh cá lóc, cá đồng… hoặc thậm chí là chấm kho quẹt đều "ngon hết sẩy". Có nhiều thời điểm, giá loại rau này lên đến 95.000 đồng/kg, đắt hơn cả thịt nhưng nhiều người chẳng tiếc tiền để mua cho bằng được.

Dù có vị đắng thế nhưng loại rau này vẫn được săn lùng rất nhiều vì chứa giá trị dinh dưỡng rất cao.

 
6. Rau càng cua

Rau càng cua còn có hàng loạt tên gọi khác như: rau tiêu, đơn kim, đơn buốt, cúc áo, quỷ châm thảo, thích châm thảo... Đây là loài thực vật thân thảo, phần nhánh cao khoảng 20 – 40 cm, thân cây chứa nhiều nước và nhớt, lá hình trái tim nhọn và có màu xanh trong.

Đây là loại thực vật mọc dại nhưng có giá đắt đỏ ngang hàng với thịt cá, khoảng 70.000 đồng – 110.000 đồng/kg. Sở dĩ mắc như vậy là vì chúng được nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có cả Việt Nam xem như "thần dược" có lợi cho sức khoẻ. Rau càng cua khi ăn có vị hơi chua, thường được dùng để trộn gỏi, xào tỏi hoặc ăn sống.

 

Rau càng cua là loại thực vật mọc dại nhưng lại được bán với giá khá đắt đỏ trên thị trường.

Minh Hiếu (th)

 

Ngọc Lan sưu tầm

ĂN CHAY

Từ Chay của ta bắt nguồn từ chữ “Trai” trong tiếng Hán, có nghĩa là giữ cho lòng dạ thanh tịnh để đạt đến một trạng thái tinh thần nào đó. Thường thì khi người có tâm nguyện gì lớn lao, hay muốn tập trung tinh thần vào một việc gì, người xưa thường luôn bắt đầu bằng cách “giữ gìn trai giới”.

Mỗi tôn giáo có thể hiểu về ăn chay theo cách hơi khác nhau. Chẳng hạn ăn chay theo Hồi giáo (như trong tháng Ramadan) khác với ăn chay theo Thiên Chúa giáo và cũng không giống với ăn chay theo Phật giáo.

Khái niệm ăn chay đề cập tới trong chương sách này được hiểu là “không ăn thịt, cá hoặc bất cứ thức ăn nào có nguồn gốc động vật”. Như vậy người ăn chay chỉ ăn rau, trái, các loại hạt, củ... được thu hái từ thực vật. Tuy nhiên cũng có người ăn chay chấp nhận dùng thêm trứng, sữa và các thực phẩm chế biến từ sữa.

Ăn chay đã được thực hiện từ nhiều ngàn năm. Những năm gần đây phong trào không ăn thịt, chỉ ăn rau trái được nhiều người quan tâm, ngay cả các nhà nghiên cứu khoa học và giới y học. Và do có nhiều kết quả tích cực mang lại sức khỏe đã được chứng minh, nên việc ăn chay hiện đang được rất nhiều người áp dụng.

Một nghiên cứu về chế độ dinh dưỡng ở Trung Hoa thấy rằng đa số dân chúng ở nông thôn ăn nhiều rau trái, ít thịt động vật, nhiều bột, nhiều chất xơ. Mức độ cholesterol trong máu của họ rất thấp, họ ít bị các bệnh tim, béo phì, tiểu đường, loãng xương...

Từ nhận xét đó, một nhà nghiên cứu về dinh dưỡng và sức khỏe, bác sĩ Collin Campbell của trường Đại học Cornell đã kết luận: “Nói về nguồn gốc, con người thuộc loại ăn rau trái. Do đó ta nên ăn nhiều loại thực phẩm rau trái, thực vật và giới hạn thực phẩm từ động vật để có sức khỏe tốt”.

Họ thấy rõ tác hại của việc ăn nhiều thịt động vật giầu chất béo, cùng với những chất phụ gia luôn dễ dàng gây bệnh cho cơ thể.

Nhiều nghiên cứu cho thấy ăn chay có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh béo phì, ung thư, bệnh động mạch tim, tiểu đường.

Người ăn chay có thể do nhiều động lực, lý do khác nhau. Nói chung, có thể kể ra những lý do phổ biến nhất như sau đây:

1 - Ăn Chay Vì Quan Tâm Tới Môi Trường.

Quan điểm của những người ăn chay vì quan tâm đến môi trường có thể tóm tắt ở mịt số vấn đề chính là:

1. Việc nuôi súc vật để lấy thịt sẽ làm ô nhiễm môi trường vì các chất phế thải của chúng;
2. Thủy sản bị đánh bắt nhiều đến nỗi các loài tôm cá đang rơi vào tình trạng diệt chủng;
3. Không nên phí phạm quá nhiều thực phẩm để nuôi súc vật trong khi còn có nhiều người đói vì thiếu lúa gạo.

2 -  Ăn Chay Vì Lòng Nhân Từ

Những người ăn ăn chay vì lòng nhân từ chủ trương làm giảm sự đau khổ của súc vật cũng như không giết chúng để làm thức ăn cho con người.

Đối với những người này, súc vật cũng có cảm xúc như con người: sợ hãi khi thấy sinh mạng bị đe dọa; mừng vui khi được nuôi ăn; đau đớn khi bệnh tật; quyến luyến chủ nuôi thân thương... Đôi khi chúng cũng tỏ ra rất thông minh và hữu dụng cho đời sống  con người.

Họ cũng bất mãn khi thấy động vật bị nhốt trong những chuồng chật hẹp, gò bó, nuôi bằng thực phẩm nhiều hóa chất, cho mau béo lớn rồi đưa tới lò giết không nương tay.

Vì thế, họ cho rằng giết súc vật để ăn thịt là hành động tàn ác và không cần thiết. Còn ăn rau trái là giúp nuôi dưỡng lòng nhân từ, mang lại sự bình an và hạnh phúc cho đời sống muôn loài. Hơn nữa, khi chúng ta săn bắt động vật để giết thịt, chúng ta dồn loài vật đến chỗ diệt chủng. Còn khi chúng ta chọn các loại rau trái làm thực phẩm, ta vẫn có thể gieo trồng, chăm sóc làm cho chung lan ttàn khắp nơi và ngày càng xanh tốt, phong phú hơn.

3 - Ăn Chay Vì Lý Do Tôn Giáo.

Một số tôn giáo dạy tín đồ ăn chay như một trong các phương thức tu tập. Các vị tu sĩ giảng rằng  sinh vật nào cũng có sự sống, cũng đáng quý như nhau, nên giết một loại này để nuôi một loại khác là trái với đạo lý. Người ăn chay trường chỉ ăn rau, củ, trái cây và uống nước thiên nhiên. Cuộc sống đơn giản như thế giúp họ nuôi dưỡng các điều lành và phát triển tình thương bao la tới mọi sinh vật.

Tín đồ đạo Phật, đạo Hồi còn tin ở sự luân hồi. Sau khi chết thì linh hồn sinh vật đó sẽ nhập vào sinh vật khác. Khi súc vật bị giết thịt nhiều thì những linh hồn sẽ không có nơi nương tựa. Cấm sát sinh là để giảm thiểu những linh hồn bơ vơ này.

4 - Ăn Chay Vì Sở Thích.

Những người có sở thích ăn chay muốn  tận hưởng hương vị đặc biệt nhẹ nhàng và dễ tiêu của rau trái cũng như tránh được các bệnh nhiễm độc do thịt, cá gây ra. Chẳng hạn, họ biết rằng  không ăn thịt bò thì chẳng bao giờ lây bệnh bò điên, bệnh lở móng, lở miệng... hoặc không ăn thịt heo thì sẽ không có nguy cơ bị lây nhiễm sán lải từ thịt heo... Cũng có người ăn chay vì thói quen gia đình hoặc ảnh hưởng của bạn bè.

5 - Ăn Chay Vì Lý Do Kinh Tế.

Một số người ăn chay đơn giản chỉ vì rau trái tương đối rẻ tiền hơn hoặc không có điều kiện nuôi súc vật để lấy thịt ăn. Một bữa trưa ở tiệm chay bao giờ cũng rẻ hơn là một mâm cơm thịnh soạn trong nhà hàng đắt tiền.

6 - Ăn Chay Vì Ý Ích Lợi Cho Sức Khỏe.

Ảnh hưởng tích cực của việc ăn chay đến sức khỏe con người gần đây đã được nghiên cứu khá kỹ lưỡng, và những kết quả đã được công bố luôn luôn khích lệ người ăn chay. Vì thế, rất nhiều người ở phương Tây hiện áp dụng chế độ ăn chay chỉ vì muốn tốt cho  sức khỏe, tránh được nhiều được nhiều bệnh ngặt nghèo đang phát triển tràn lan trong các đường tiêu hoá, sâu răng, bệnh chi nang đại tràng...

Các Hình Thức Ăn Chay.

Có nhiều cách ăn chay khác nhau nhưng món ăn căn bản vẫn là từ thực vật.

1 - Ăn Rau Trái Thuần Túy.

 Những người ăn chay thuần túy chỉ ăn các sản phẩm của thực vật như rau, trái cây, hoa, củ, hạt. Họ không dùng bất cứ thứ gì từ động vật như các loại thịt, cá, trứng và các thực phẩm chế biến từ  trứng như bơ, sữa, pho mát... Một số người không dùng  cả mật ong vì cho rằng đây là chất do sinh vật tạo ra. Họ cũng không tiêu thụ món ăn nấu nướng với chất béo động vật như chiên xào với mỡ. 

2 - Ăn Hỗn Hợp Rau-Trái-Trứng-Sữa.

Những người ăn chay thuộc nhóm này cũng ăn uống giống như người ăn chay thuần túy , chỉ khác là họ chấp nhận bổ sung vào thực đơn của mình hai món trứng và sữa (dĩ nhiên là kèm theo các sản phẩm chế biến từ sữa). Những người chủ trương không giết súc vật đều thuộc nhóm này, vì họ cho rằng việc ăn trứng không làm hại đến con vật đẻ trứng, cũng như dùng sữa không làm hại tới con vật cho sữa, bởi vì chúng vẫn có thể duy trì được cuộc sống tự nhiên.

Nhóm ăn chay loại này thường tiêu thụ khoảng 35% năng lượng từ chất béo so với nhóm ăn thịt thì tới 40%.

Trong nhóm này lại có một số người không chấp nhận ăn trứng , vì họ cho rằng trứng là hình thức khởi đầu của sụ sống.

Ngoài ra còn một số người không ăn thịt đỏ nhưng ăn một ít thịt gà, cá cùng với rau trái các loại, ăn rau trái còn sống, chỉ ăn trái cây, hạt, dầu olive, mật ong hoặc  chỉ ăn thực phẩm nuôi trồng tự nhiên mà không dùng phân bón, thuốc sát trùng hóa học...

Lợi Ích Của Việc Ăn Chay.

Con số người ăn chay trên thế giới hiện nay lên rất cao. Nếu một chế độ ăn chay mà cân bằng với đủ các chất dinh dưỡng thì cũng tốt, nhưng cho tới nay chưa có bằng chứng là ăn chay làm con người khỏe hơn hoặc làm tăng tuổi thọ.

Về những tác dụng tích cực của chế độ ăn chay đối với sức khỏe, chuyên gia dinh dưỡng Johana Dwyer của Đại học Y khoa Tufts ở Boston tóm tắt như sau: “Có nhiều dữ kiện cho thấy ăn rau trái rất tốt để làm giảm nguy cơ mập phì, táo bón, ung thư phổi và ghiền rượu. Cũng có bằng chứng là nguy cơ về cao huyết áp, bệnh động mạch vành, tiểu đường loại II, sạn túi mật cũng giảm thiểu. Một số bằng chứng khác cũng cho là rau trái có thể giảm nguy cơ ung thư vú, bệnh nang chi ruột, ung thư ruột già, sạn thận, loãng xương, hư răng”.

Số người ăn chay trên thế giới hiện nay đã chiếm một tỷ lệ rất cao. Mặc dù chưa có bằng chứng rõ ràng là ăn chay có thể giúp con người tăng thêm tuổi thọ, nhưng nếu chế độ ăn chay được cân bằng với đủ các chất dinh dưỡng thì cũng tốt cho sức khỏe và không có nguy cơ suy dinh dưỡng như nhiều người vẫn lầm tưởng. Một số lợi ích cụ thể của việc ăn chay có thể được kể ra như sau:

1 - Giảm Nguy Cơ Mắc Bệnh Tim.

Hầu hết các loại thực vật đều không có cholesterol và chất béo bão hòa. Các chất béo này chỉ có nhiều trong thịt động vật. Vì vậy, người ăn chay ít bị cao cholesterol, một chất dinh dưỡng mà nếu có tỷ lệ quá cao trong máu, đã được chứng minh là nguyên nhân gây ra bệnh tim mạch, vữa xơ động mạch, nhồi máu cơ tim. Nhiều nghiên cứu cho hay, nếu giảm cholesterol trong máu xuống 10% thì nguy cơ bệnh động mạch vành sẽ giảm đến 30%.

Bác sĩ Dean Ornish ở California thấy rằng một chế độ ăn uống ít chất béo với rau trái đồng thời lại vận động cơ thể, sống tích cực có thể đảo ngược diễn biến của một số bệnh tim. Lý do là khi cholesterol giảm sẽ đưa tới giảm các mảnh xơ vữa bám vào thành động mạch.

Kết quả một nghiên cứu mang tên Oxford Vegetarian Study ở Anh quốc được công bố năm 1994, thực hiện trong 12 năm với đối tượng nghiên cứu là 6,000 người ăn chay và 5,000 người ăn thịt, cho thấy bệnh động mạch vành ở nhóm ăn chay thấp hơn nhóm kia tới 28%.

Các nhà nghiên cứu M. Burr và B. Butland đã nhận thấy rằng tỷ lệ người ăn chay chết vì nhồi máu cơ tim thấp hơn so với những người không ăn chay tới 57%.

Nhà nghiên cứu Claude Chang đã quan sát 1,900 người Đức ăn chay và nhận thấy tỷ lệ chết vì bệnh tim mạch của đàn ông thấp hơn 60% và đàn bà thấp hơn 44%, so với những người không ăn chay.

2 - Giảm Nguy Cơ Béo Phì.

Nghiên cứu của Hiệp Hội Y Khoa Anh Quốc (British Medical Association) cho hay người ăn chay thường có trọng lượng cơ thể vừa phải hơn so với những người ăn nhiều thịt, cá.

Một thành viên tham gia trong cuộc nghiên cứu mang tên Oxford Vegetarian Study là  P. Appleby cho hay người không ăn thịt thường có vóc dáng mảnh mai hơn người ăn thịt.

Có nhiều lý do dẫn đến thực tế này:

•  Thức ăn thực vật thường có rất ít chất béo. Chất béo cung cấp một lượng calori nhiều hơn các chất dinh dưỡng khác như tinh bột, đạm. Năng lượng do rau trái cung cấp chỉ đủ dùng cho cơ thể mà không có dư thừa để tích trữ dưới dạng mỡ béo.
•  Rau trái có nhiều chất xơ với rất ít calori, làm cho người ăn mau no nên không ăn quá nhiều.

Tuy nhiên, nếu không ăn thịt mà lại ăn nhiều sữa, bơ, phó mát thì  cũng khó mà giữ cho cơ thể được mảnh mai.

3 - Ít Bị Rối Loạn  Tiêu Hóa.

Ăn rau trái đã được chứng minh là rất tốt để không bị táo bón và bị bệnh chi nang ruột (diverticulosis) với các túi nhỏ lồi ra ở niêm mạc ruột. Nhà nghiên cứu J. S. Gear nhận thấy chỉ có 12% người ăn chay bị bệnh này trong khi tỷ lệ mắc bệnh này ở người không ăn chay là 33%. Lý do là chất xơ trong rau trái hút nhiều nước, giúp cho phân lớn, mềm, dễ dàng cho việc đại tiện,  đồng thời lại kéo theo chất cặn bã độc trong ruột già để thải ra ngoài.

Nhưng cũng xin lưu ý là nếu đột nhiên tăng lượng chất xơ lên quá nhiều trong chế độ ăn sẽ có thể đưa tới tắc ruột.

4 - Giảm Nguy Cơ Bị Cao Huyết Áp.

Huyết áp cao có thể đưa tới bệnh tim, tai biến động mạch não, suy thận.

Các chuyên gia dinh dưỡng F.M. Sacks và B. Armstrong nhận thấy người ăn chay có huyết áp thấp hơn người không ăn chay.

Một chuyên gia dinh dưỡng khác thấy ăn chay cũng có thể làm giảm huyết áp ở người đang bị bệnh cao huyết áp. Hiện tượng này được giải thích là có thể do ăn chay người ta ít mập béo hoặc do ăn rau trái có ít muối, hoặc cũng có thể do người ăn chay thường có nếp sống điều độ, lành mạnh hơn. 

5 - Sỏi Túi Mật.

Thành phần hóa học của sạn túi mật là cholesterol, mật và muối calci .Các sạn này được tạo ra trong túi mật và gây đau cho người bệnh.

Nghiên cứu ở một nhóm 750 phụ nữ, người ta thấy nhóm ăn chay chỉ có 12% bị sỏi túi mật, trong khi đó nhóm không ăn chay tỷ lệ lên tới 25%.

Các nhà nghiên cứu giải thích là người ăn chay tương đối ít béo mỡ hơn, thực phẩm của họ ít cholesterol và nhiều chất xơ, tất cả đều giúp giảm nguy cơ sỏi túi  mật.

6 - Giảm Nguy Cơ Loãng Xương.

Loãng xương gây ra do mất khoáng calci trong xương, làm cho xương trở nên giòn, dễ gẫy. Bệnh thường thấy ở nữ giới vào thời kỳ mãn kinh.

Kết quả nghiên cứu của A.G. Marsh công bố năm 1988 cho biết là sự mất calci ở người ăn chay ít xẩy ra hơn ở người không ăn chay. Theo Marsh, chất đạm động vật có nhiều sulphur, chất này làm tăng độ acid trong máu, đưa đến tăng lượng calci thải ra trong nước tiểu, do đó làm giảm calci trong xương.

Khoa học gia B.J. Abelow nhận thấy hiện tượng  gẫy xương hông do loãng xương thường xẩy ra ở dân chúng thuộc các quốc gia ăn nhiều thịt động vật.

7 - Giảm Nguy Cơ Mắc Bệnh Ung Thư.

Đã có nhiều chứng minh là chế độ ăn uống có nhiều liên hệ nhân quả với các loại ung thư . Tỷ lệ mắc bệnh ung thư ở người ăn  thịt động vật cao hơn so với ở những người ăn nhiều rau trái hoặc ăn chay. Tỷ lệ tử vong vì ung thư cũng cao hơn ở người ăn nhiều thịt đỏ. (1)

(1)Thịt đỏ là các loại thịt heo, bò, cừu ... có màu đỏ, khác với thịt trắng là các loại thịt gà, vịt...

Giáo sư Tim Byers thuộc trường Đại học Colorado ở Denver cho biết: “Nhiều luận cứ khoa học cho rằng trái cây và rau là những thành phần có khả năng bảo vệ cơ thể đối với tất cả bệnh ung thư tiêu hóa và các ung thư do hút thuốc lá gây ra”.

Một nghiên cứu của P. Willet năm được công bố 1990 với đối tượng nghiên cứu là trên 88,000 phụ nữ tuổi từ 34 tới 59 cho thấy là nhóm phụ nữ ăn nhiều thịt đỏ bị ung thư ruột già gấp đôi so với nhóm người chỉ ăn thịt đỏ một lần trong tháng và tỷ lệ này càng thấp hơn nữa ở những người ăn chay. Lý do có thể vì thức ăn chay có nhiều chất xơ, ít chất béo bão hòa. Một lý do nữa có thể là người ăn chay có lượng acid mật  thấp hơn ở người ăn nhiều thịt và acid này là đã bị coi như một trong nhiều chất có thể đưa tới nguy cơ bị ung thư.

Bệnh ung thư vú cũng ít hơn ở những phụ nữ ăn chay. Lý do là rau trái làm thay đổi lượng kích thích tố nữ estrogen trong máu và làm thiếu nữ chậm có kinh lần đầu, và sự trễ kinh lần đầu này đã được coi như là có thể làm giảm nguy cơ ung thư vú.

Nhà nghiên cứu P. K. Mills cũng nhận thấy là ung thư nhiếp tuyến và tụy tạng ít hơn ở nhóm người ăn rau, trái cây.

Những Điều Người Ăn Chay Cần Lưu Ý.

Một người khỏe mạnh bình thường và ăn chay với một chế độ dinh dưỡng cân bằng thì sẽ không có vấn đề gì về sức khỏe. Nhưng đối với những người ăn chay thuần túy, nếu không có sự quan tâm đúng mức đến thực đơn hàng ngày, sẽ có nguy cơ thiếu sót một vài chất dinh dưỡng.

Người ăn chay có dùng thêm trứng, sữa và các sản phẩm chế biến từ sữa có thể dễ cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng hơn là ăn chay thuần túy. Vì thế chế độ ăn chay này thích hợp với các đối tượng như trẻ em đang thời kỳ tăng trưởng, phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú sữa mẹ, hoặc người bệnh mới phục hồi. Người ăn chay thuần túy có thể có nguy cơ thiếu một số amino acid thiết yếu mà rau trái không có cũng như  một số sinh tố, khoáng chất như sinh tố B2, B12, D, Calcium, sắt và kẽm.

Cần lưu ý là nhu cầu của cơ thể về chất đạm khá phức tạp, không phải chỉ là thịt với cá, mà còn ở hơn hai chục amino acid trong đó có 11 thứ được coi như cần thiết vì cơ thể không thể tổng hợp được, phải được cung cấp trực tiếp từ thức ăn. Thực phẩm động vật có đủ các amino acid, trong khi đó rau trái các loại lại không có đủ, ngoại trừ đậu nành. Thành ra người ăn chay cần lưu ý tới tính chất quý giá này của đậu nành nói riêng, và tất cả các loại đậu, hạt có nhiều chất đạm nói chung, vì chúng đều có thể dùng thay thế cho thịt, cá.

Người ăn chay có thể cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể bằng cách pha trộn các loại rau, trái, hạt, củ với nhau trong bữa ăn hằng ngày. Thí dụ, hạt ngũ cốc thiếu lysine nhưng nhiều methionine thì ta có thể ăn thêm các loại đậu có nhiều lysine, ít methionine.

Một điều khác cần lưu ý là chất đạm thực vật thường có tỷ lệ hấp thụ thấp hơn chất đạm động vật, cho nên người ăn chay cần tiêu thụ một số lượng nhiều hơn. Thí dụ, một người nặng 70 kí cần 54 g chất đạm mỗi ngày, để đáp ứng nhu cầu này, người ăn chay cần ăn vào nhiều hơn 25%, tức là khoảng 68 g chất đạm. Trẻ em đang tăng trưởng, phụ nữ có thai hoặc cho con bú sữa cần nhiều hơn nữa.

Calci cần thiết cho sự tăng trưởng xương và răng, cho sự đông máu, truyền tín hiệu thần kinh và sự co duỗi của bắp thịt. Calci có nhiều trong sữa, bơ, pho mát, cá trích, cá hồi khi ăn cả xương. Người ăn chay thuần túy cần ăn nhiều loại rau có lá mầu xanh đậm và các loại thực phẩm có bổ sung calci.

Sinh tố D giúp cơ thể hấp thụ calci. Sinh tố này có nhiều trong lòng đỏ trứng, dầu cá, hoặc được cơ thể tạo ra khi da tiếp xúc với ánh nắng. Người ăn chay cần ăn thực phẩm có pha thêm sinh tố D hoặc tiếp xúc với nắng nhiều hơn một chút.

Sinh tố B12 cần thiết cho sự cấu tạo hồng cầu và cho việc hoàn tất các chức năng của hệ thần kinh. Sinh tố này có nhiều trong thịt động vật, sữa, bơ, pho mát, trứng, thủy sản. Thực vật không có sinh tố B 12, nên người ăn chay cần ăn thực phẩm có bổ sung sinh tố này hoặc dùng thêm thuốc có B 12, dạng ống tiêm hay viên uống cũng được.

Sinh tố B2 có nhiều trong sữa, bơ, trứng, pho mát, tim, gan, thịt động vật, hạt ngũ cốc, rau có lá màu xanh đậm và các loại rau đậu... Người ăn chay cần có sinh tố này bằng cách ăn rau có lá đậm, các loại đậu, hạt hoặc thực phẩm có pha thêm sinh tố B2.

Sắt là một thành phần của huyết cầu tố và các men cần cho sự chuyển hóa thực phẩm.  Sắt có nhiều trong gan động vật, thịt bò, thịt gà, tôm cá. Thực phẩm thực vật có nhiều sắt là đậu phụ, các loại hạt, lá rau có mầu xanh đậm, nước trái mận khô (prune), vỏ khoai tây...

Kẽm cần thiết trong các men để chuyển hóa chất đạm, cho cơ quan sinh dục, cho sự miễn dịch. Kẽm có nhiều trong tôm, gan, thịt bò, thịt gà, lòng đỏ trứng, rau trái như các loại hạt...

Trường Hợp Đặc Biệt.

Có hai trường hợp mà người ăn chay cần phải lưu ý. Đó là phụ nữ đang thai hoặc đang cho con bú sữa mẹ và trẻ em đang thời kỳ tăng trưởng.

1 - Phụ Nữ Mang Thai Hoặc Đang Cho Con Bú Sữa Mẹ.

Ăn chay thuần túy thường phải đặc biệt lưu ý cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho  những người mẹ này. Mỗi ngày, phụ nữ mang thai cần nhiều hơn mức bình thường 300 calori, và nếu đang cho con bú thì cần nhiều hơn mức bình thường 500 calori. Nhu cầu về chất đạm cũng tăng thêm khoảng 10 đến 15 g mỗi ngày. Như vậy, nếu  dùng thêm sữa thì có đủ số chất đạm, còn nếu ăn chay thuần túy rau trái thì nên chú ý dùng thêm các thực phẩm từ đậu nành, vì loại đậu này có đủ các chất đạm như thịt động vật. Ngoài ra, phụ nữ mang thai  cũng cần uống thêm Sắt, Calci, kẽm, các sinh tố D và B12.

2 - Trẻ Em Đang Thời Kỳ Tăng Trưởng.

Trẻ em đang tuổi tăng trưởng cần được cung cấp đủ số năng lượng. Vì thế, nếu ăn chay thuần túy thì phải lưu ý cung cấp đủ số năng lượng cũng như các chất dinh dưỡng.

Một điểm đáng lưu ý nữa là các em có bao tử chưa phát triển hoàn chỉnh, nên bữa ăn no của các em thường vẫn chưa cung cấp đủ nhu cầu năng lượng và dinh dưỡng. Chẳng hạn như, một bát đậu làm các em đầy bụng chỉ cung cấp được chừng 240 calori. Do đó, trẻ em ăn chay nên uống thêm sữa - một ly sữa cung cấp thêm cho các em khoảng 150 calori. các thực phẩm nhiều đạm và chất béo như đậu nành, đậu xanh, đậu phọng...cũng cần được lưu ý bổ sung thường xuyên vào thực đơn của các em. Cuối cùng, các bậc cha mẹ muốn con ăn chay nên tham khảo ý kiến các chuyên viên dinh dưỡng để có thể cung cấp một chế độ ăn uống đấy đủ  và hợp lý cho trẻ.

Kết Luận.

Như đã nói, ăn chay hiện bây giờ là một khuynh hướng phổ biến, được rất nhiều người ủng hộ vì nhiều lý do khác nhau. Tuy nhiên, một chế độ ăn chay cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể là một bài toán không dễ giải quyết, mà cần có sự quan tâm thích hợp cũng như những hiểu biết đầy đủ. Do đó, việc tham khảo các chuyên viên dinh dưỡng khi có nghi ngờ là điều cần thiết.

Theo ông John Vanderveen, Giám Đốc Cơ quan Thực Dược Phẩm Hoa Kỳ thì:

 Việc giới hạn chế độ ăn uống sẽ làm khó khăn hơn cho việc cung cấp đủ chất dinh dưỡng cần thiết. Do đó, để được khỏe mạnh, người ăn chay cần phải có kế hoạch quy mô, chính xác để cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể .

Tổ chức American Dietetic Association khuyên người  ăn chay nên làm các điều sau đây:

1. Tham khảo các chuyên gia dinh dưỡng về vấn đề ăn uống trong các trường hợp đặc biệt, nhất là khi có thai, nuôi con sữa mẹ, hồi phục sau cơn bệnh hoặc trẻ em đang  thời kỳ tăng trưởng.
2. Giảm thiểu tiêu thụ các thức ăn cung cấp nhiều năng lượng nhưng ít bổ dưỡng.
3. Ăn nhiều loại hạt, đậu, trái cây, rau khác nhau.
4. Nếu dùng thêm trứng, sữa thì nên lựa loại sữa ít chất béo.
5. Phụ nữ có thai nên dùng thêm sắt và folate
6. Trẻ em cần tăng cường thêm chất đạm, sinh tố D, calci, sắt, kẽm...
7. Cho con bú sữa mẹ cân bổ sung nhiều chất đạm, sinh tố D và calci.

Nếu thực hiện được các hướng dẫn trên đây thì người ăn chay có thể loại bỏ  được những quan điểm sai lầm từ trước vẫn cho rằng ăn chay sẽ thiếu dinh dưỡng, chẳng hạn  như ăn chay sẽ thiếu chất đạm, thiếu sinh tố D, B 12, thiếu calci, sắt, kẽm...Thực tế đã chứng tỏ rằng những người ăn chay biết cân bằng dinh dưỡng còn khỏe mạnh và ít bệnh tật hơn cả những người ăn nhiều thịt, cá.

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

Nam Mai sưu tầm

100 năm ra đời Chanel No. 5

Khi một trong những loại nước hoa mang tính biểu tượng nhất thế giới tròn 100 tuổi và “trẻ mãi không già”, một bữa tiệc sinh nhật rực rỡ là điều không thể thiếu. Chanel No. 5 đánh dấu kỷ niệm 100 năm ra đời trong năm nay bằng cách biến Trung tâm Rockefeller ở thành phố New York thành một xứ sở thần tiên mùa đông đầy phong cách sang trọng. Từ ngày 6 Tháng Mười Một đến ngày 12 Tháng Mười Một, Chanel dùng địa điểm biểu tượng này của New York để tiến hành sự kiện “Chanel No. 5 in the Stars” đặc sắc.

Lễ kỷ niệm sinh nhật hào nhoáng sang trọng tại New York

Trải nghiệm ngoài trời dành cho tất cả mọi người được khởi đầu bằng tường thuật tóm tắt lịch sử của nước hoa và sự phát triển của thương hiệu nước hoa Chanel No. 5  theo năm tháng. Tiếp theo khách sẽ vào khu trưng bày sử dụng video và bảng biểu để chia sẻ câu chuyện “đẹp như mơ” của hãng. Chỉ chừng đó cũng đã mất khá nhiều thời gian! Nhưng bạn đừng lo lắng, vì còn rất nhiều cơ hội chụp ảnh đẹp đưa lên Instagram, đặc biệt là tại nơi dành riêng để khách tạo dáng và săn ảnh trong khu vườn Channel Gardens.

Chanel đã cải tạo sân trượt băng tại Trung tâm Rockefeller bằng logo số 5 đơn giản trên mặt băng và màn hình LED tùy chỉnh trên tường, hiển thị một không gian xanh thẳm đầy sao. Nếu không muốn trượt băng, bạn có thể đến sảnh lớn để nhâm nhi chocolate nóng và các món ăn mùa đông thích hợp, chứa nhiều gia vị, từ  bí ngô, bạc hà và cả một chút bánh gừng. Du khách cũng được hướng dẫn khám phá thế giới nước hoa Chanel và trải nghiệm hương thơm của các loại nước hoa khác nhau, đồng thời có thể thử sức với các trò chơi lấy cảm hứng từ số 5. Vào 17 giờ mỗi tối sẽ có chương trình hoạt hình mới. Từ ngày 6 tháng 11 đến hết ngày 12 tháng 11, “No. 5 in the Stars”sẽ mở cửa đón công chúng từ 11 giờ đến 8 giờ sáng mỗi ngày.

Xứng đáng là một trong những thương hiệu nước hoa được yêu thích nhất mọi thời, Chanel đã tung ra nhiều loại nước hoa sang trọng trong nhiều năm, nhưng Chanel No. 5 là loại nước hoa đầu tiên ra mắt vào năm 1921 và gần như thành công ngay lập tức. Chanel No. 5 cũng là loại nước hoa đầu tiên phát sinh từ ý tưởng của một phụ nữ khi Gabrielle “Coco” Chanel, nhà thiết kế thời trang quyết định tự bà sẽ nhờ người chọn chất liệu và pha chế một loại nước hoa tinh tế dành cho thế hệ phụ nữ mới và hiện đại của thời đại bà. Đến nay, Chanel No. 5  vẫn là một trong những loại nước hoa bán chạy nhất mọi thời và vẫn là một mặt hàng chủ lực “cổ lỗ nhưng thời thượng” được nhiều phụ nữ “yêu” dùng.

Bên trong lọ nước hoa “huyền thoại”

Có thể nói, gần như tất cả phụ nữ đều muốn có Chanel No 5 bởi vì nó tượng trưng cho mẫu người phụ nữ mới, tự tin, không sợ hãi bước vào tương lai. Nếu bạn không hiểu đầy đủ sức quyến rũ mạnh mẽ của loại nước hoa đầy ma thuật này thì hãy đọc câu truyện sau đây. Đó là năm 1920, Thế chiến Thứ nhất kết thúc. Trong khi những phụ nữ nổi tiếng bắt đầu để tóc dài và cuộn tất chân lên, Coco Chanel lại bỏ nhiều thời gian đến thăm nhà pha chế nước hoa Pháp-Nga Ernest Beaux và một số người khác. Bà nhờ ông pha chế một loại nước hoa không dính, có mùi hoa và ngọt ngào, giống như nhiều loại vào thời điểm đó, nhưng nhấn mạnh là “Nó phải gợi lên được mùi hương của người phụ nữ!”.

Trong một giai thoại giống như… cổ tích (được kể lại tại một cuộc triển lãm năm nay ở Palais Galliera ở Paris), Ernest Beaux đã đi khắp hành tinh, thậm chí du hành đến Bắc Cực (!) để tìm kiếm những nguyên liệu đáp ứng được “ý tưởng bay bổng” của Coco. Ông tìm thấy ngọc lan tây (ylang-ylang) ở Comoros, đậu tonka ở Venezuela, gỗ đàn hương ở New Caledonia, và gần nhà hơn là rose de mai và hoa nhài, được sản xuất độc quyền tại Grasse (thị trấn ở French Riviera, trên những ngọn đồi ở phía Bắc Cannes, Pháp) – nơi được xem là thủ phủ nước hoa của thế giới. Chính những dưỡng chất quan trọng này đã tạo nên một loại nước hoa có mùi thơm “trong trẻo, quyến rũ và huyền thoại”, thậm chí pha một chút mùi tuyết Bắc Cực.

Với những chất liệu độc đáo này, Beaux đã tạo ra một mùi thơm đánh bại một số ứng viên và được Chanel chọn bằng khứu giác tinh tế của bà. Theo lịch sử ghi lại, bà chọn mẫu thứ năm, vì số 5 là con số may mắn của bà (bà từng trưng bày bộ sưu tập nước hoa của mình vào ngày 5 Tháng Năm). Và để đảm bảo phụ nữ hiểu đúng ý mình, Coco đã dùng loại chai nước hoa truyền thống, được trang trí bên ngoài hình bông hoa Belle Epoque trên chiếc lọ có hình dáng đơn giản nhưng tao nhã giống chiếc bình biểu tượng của các phòng thí nghiệm.

Sự bí ẩn bất tận

Với Chanel No. 5, Coco Chanel – nhà thiết kế tiên phong trong nhiều lĩnh vực, cũng trở thành nhà thiết kế thời trang đầu tiên đặt tên mình cho một loại nước hoa – đã thành công ngoài kỳ vọng. Có hàng trăm lý do giải thích cho sự tồn tại mạnh mẽ của Chanel No. 5, nhưng những chữ C lồng vào nhau đại diện cho “confidence, conviction, change” (tự tin, xác tín, thay đổi) đã tạo nên giá trị bền bỉ của Chanel No. 5. Không chỉ các thành phần căn bản của Chanel No. 5 không bị thay đổi về cơ bản trong 100 năm qua, niềm đam mê đối với nó cũng thế.

Marilyn Monroe: “Mỗi đêm trước khi ngủ, “tôi chỉ xức 5 giọt Chanel No. 5 và chẳng mặc gì hơn” (ảnh: Ed Feingersh/Michael Ochs Archives/Getty Images)

Nói như Olivier Polge, chuyên gia nước hoa của Chanel: “Gabrielle Chanel muốn có một loại nước hoa giống chiếc váy phụ nữ, vừa nhân tạo vừa trừu tượng và… bí ẩn. Luôn luôn có một cái gì đó ở số 5 mà bạn không thể nắm bắt”. Bí ẩn này sánh đôi với nhiều ngôi sao điện ảnh và người nổi tiếng. Cô đào Marilyn Monroe từng thú nhận trong một cuộc phỏng vấn năm 1952 rằng cô chỉ xức “năm giọt Chanel No. 5” và không mặc gì khác khi lên giường. Không chỉ Monroe, Chanel No. 5 còn gắn liền với vô số phụ nữ nổi tiếng khác, từ Catherine Deneuve đến Nicole Kidman. Thậm chí nó đã “hạ gục” được không ít quí ông, từ tài tử bảnh trai Marlon Brando đến Andy Warhol – họa sĩ lừng lẫy đã biến Chanel No. 5 thành bất tử trên tranh của ông vào năm 1985. Ai có thể quên bài hát đầy tâm trạng trong một quảng cáo vào năm 2012 với hình ảnh tài tử Brad Pitt – nam giới đầu tiên hiện diện trong một chiến dịch quảng cáo của Chanel No. 5.

Để đánh dấu mốc 100 năm, Chanel đã giới thiệu một bộ sưu tập trang sức cao cấp lấy cảm hứng từ “vẻ đẹp” của Chanel No. 5, một thử thách không dễ vượt qua, vì làm thế nào bạn có thể lấy một thứ gì đó phù du như khói, hương và chuyển nó thành những tác phẩm nghệ thuật quý giá mang trên người? Bộ sưu tập kết hợp năm yếu tố khác nhau: nút đậy đặc trưng, kiểu ​​chai hình học, số 5, những bông hoa ở trung tâm chai và… “linh hồn” của mùi hương, với một viên kim cương nhỏ gợi ý các giọt nước hoa. Nhưng mẫu trang sức thú vị nhất (không bán) là một chiếc vòng cổ sang trọng đính một viên kim cương 55.55 carat nổi bật rất phù hợp với số 5 trong lễ kỷ niệm 100 năm. ( Lương Thái Sỹ)

Hoa hồng 100 cánh và 100 năm Chanel No.5

Chính xác như đồng hồ Thụy Sĩ, cứ khi đồng hồ chỉ 9:30 sáng vào cuối Xuân là đàn ong bay đến ập xuống hàng triệu đóa hoa hồng phủ kín hơn 200,000 mét vuông đất gần Pégomas, miền Đông-Nam nước Pháp. Được bao bọc phía Đông-Bắc bởi rặng núi Alpes, phía Đông là Địa Trung Hải, vùng đất này hầu như là điểm đến duy nhất của loài ong hút nhụy hoa về làm mật thơm ngon, bổ dưỡng cho loài người. Chỉ vậy thôi sao hay còn gì khác hơn không?

Từ giữa thập niên 1980 trở đi, vùng đất này là nơi mà gia đình ông Joseph Mul được độc quyền trồng hoa hồng và hoa jasmine để cung cấp cho nhà Chanel sản xuất nước hoa. Chẳng phải nước hoa tầm thường nào đâu mà là chai Chanel No.5 “huyền thoại” lừng danh thế giới từ 100 năm qua. Có thể nói không sai một ly nào rằng không có vườn hoa hồng tại Pégonas thì ngày nay các mỹ nhân không có Chanel Numéro 5 (Chanel Number 5) mà xức, mà thơm tho, quyến rũ cánh mày râu!

Ảnh: Annie Spratt/Unsplash

Và hoa hồng do gia đình ông Mul trồng cũng chẳng phải loại hồng bình thường. Nó là “Rosa centifolia“, tức hồng “100 cánh”, hoặc “hồng cải bắp” (cabbage roses), nhẹ nhàng bay tung khắp nơi mỗi khi làn gió lướt qua. Hồng 100 cánh này tỏa hương ngọt, thoảng mùi mật ong và rất tinh khiết. Người ta nhận xét rằng nếu nó là một nhạc cụ thì phải là ống sáo, còn ông Joseph Mul thì thích ví nó như một chai vang Bourgogne hoàn hảo nhất.

Ảnh: P. Nguyễn Dũng

Khi hoa bung tỏa vào cuối Xuân, ông Mul phải thuê khoảng 70 lao động thời vụ – đa số là phụ nữ Thổ Nhĩ Kỳ – đến thu hoạch hàng triệu bông hồng, mọi việc phải kết thúc trong hai tuần, vâng, chỉ có hai tuần để thu gom nguồn nguyên liệu quí giá mà thiên nhiên ban tặng.

Một vụ mùa tốt sẽ thu về khoảng 37 tấn hoa! Các tay “videur” (thợ thu gom hoa mới hái) liên tục chất các bao tải đầy hồng lên các chiếc xe kéo di chuyển nhanh giữa vườn và nhà xưởng, vì hoa phải được “nấu” ngay để trích xuất dầu, trước khi nó kịp lên men mà biến đổi hương, trong khoảng thời gian cực ngắn, chỉ hai đến ba phút là đã chuyển sang mùi khác! Từ 300-500 bông hồng thành ra một ký lô, mỗi bao chứa 10kg hoa. “Chúng tôi có câu “la fleur au flacon” (hoa vào lọ) để mô tả cho toàn công đoạn thu hoạch hoa hồng làm ra chai nước hoa,” ông Olivier Polge, “cái mũi” (le nez) thứ tư trong lịch sử của nhà Chanel. Người tiền nhiệm của ông không ai khác là bố của ông.

Ảnh: Laura Chouette/Unsplash

Nếu cô nàng bạn gái của ai đó mà “chê” món quà Chanel Numéro 5 là hàng xưa thì hãy bảo nàng nghĩ lại nhé: Cứ mỗi chai Chanel No.5 dung tích chỉ là 30ml nhưng đã là hương trích xuất từ 1,000 bông hoa nhài Jasmine Pégomas và 12 bông hồng Pégomas! Hương hoa quyện mãi quyến luyến, phi thời gian! Nếu người nữ của đời bạn lại biết thưởng thức Champagne, ghiền xem phim thì thật là lý tưởng. Hãy kể cho nàng biết rằng cô đào lừng danh thế giới một thời chưa xa lắm trong quá khứ – Marilyn Monroe – trong một cuộc phỏng vấn hồi năm 1952, từng thổ lộ, “Mỗi đêm tôi chỉ “mặc” năm giọt nước hoa Chanel N° 5 – và không gì hơn, để đi ngủ; rồi tỉnh giấc với một ly Champagne Piper-Heidsieck”. Thời ấy Marilyn Monroe rất yêu Chanel N°5. Và cũng chính vì thế năm 2013, sau Brad Pitt, Nicole Kidman, Audrey Tatou, Chanel đã dùng hình ảnh Marilyn làm khuôn mặt đại diện cho mùi hương này.  (P. Nguyễn Dũng)

Kim Quy sưu tầm

Các loài hoa không chỉ đẹp mà còn ăn được

******

Hoa thường dùng để trang trí, làm đẹp, thế nhưng việc dùng chúng để nấu ăn thì không phải ai cũng biết. Và trong nền ẩm thực phong phú và đa dạng của Việt Nam có rất nhiều loài hoa được dùng để chế biến thành món ăn vừa hấp dẫn, vừa có lợi cho sức khoẻ.

 

Hoa thiên lý

 

Ngoài tác dụng trang trí như một loại cây cảnh đẹp mắt, hoa thiên lý còn có thể ăn được, chúng có vị ngọt dịu, mùi thơm nồng đậm dễ ngửi. Đặc biệt giá trị dinh dưỡng trong hoa thiên lý rất cao, với đa dạng các loại vitamin, chất xơ, chất đạm,... Chúng có tác dụng tích cực đến chất lượng giấc ngủ, hỗ trợ điều trị đau nhức xương khớp, chống viêm hiệu quả,...

 Bạn có thể sử dụng hoa thiên lý để chế biến các món xào hay các món canh, hoa thiên lý có thể dễ dàng kết hợp cùng với hầu hết các nguyên liệu mà không phải lo về vấn đề ngộ độc thực phẩm. Hầu như tất cả món ăn từ hoa thiên lý đều mang đến vị ngon khó cưỡng, rất đáng để thử.

 

Tuy nhiên khi chế biến, bạn không nên để cho hoa thiên lý quá chín để có thể giữ trọn giá trị dinh dưỡng cũng như hương vị của loài hoa thơm ngon này nhé.

 

Hoa điên điển

 

Hoa điên điển còn có tên gọi khác là hoa điền thanh, hoa muồng rút, sinh trưởng và phát triển tại vùng đất đầm lầy, dưới các ruộng nước. Chúng xuất hiện nhiều tại vùng Tây Nam Bộ vào mùa nước nổi, khu vực phía Bắc như các tỉnh Hải Dương, Ninh Bình, bạn vẫn có thể tìm thấy những bó hoa điên điển vàng rực, bắt mắt.

 Khi ăn hoa điên điển thường tiết ra vị ngọt dịu, xen lẫn chút hậu đắng nhẹ, bạn có thể thử thực hiện món hoa điên điển xào tép, hoa điên điển nấu canh chua cá linh,..

 

Không chỉ đơn thuần là một loài hoa ăn được, hoa điên điển còn chứa thành phần dinh dưỡng cao. Thích hợp dùng để thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu và có tác dụng hữu hiệu trong việc an thần.

 

Hoa của cây hẹ 

Hoa của cây hẹ có hương vị đáng ngạc nhiên. Nó được sử dụng rộng rãi trong món salad, mì, trứng tráng. Dùng nó để nấu với cá cũng khá ngon, hoặc dùng để trang trí

 

 Hoa hồng

 

Hoa hồng từ lâu đã được xem là loài hoa mang vẻ đẹp quyến rũ, lộng lẫy trên từng cánh hoa, nhưng không phải ai cũng biết hoa hồng còn là nguyên liệu cho nhiều bài thuốc điều hòa kinh nguyệt, chữa trị viêm da, hỗ trợ làm giảm mụn nhọt hay trị đau bụng một cách hiệu quả.

 

Ngày nay bạn có thể thấy nhiều loại sản phẩm trà hoa hồng với nụ hoa sấy khô dùng để pha cùng với nước nóng, khi uống còn có công dụng an thần, giảm căng thẳng. Hoa hồng còn có thể dùng làm siro.

 

Trong hoa hồng còn có rất nhiều vitamin C và các dưỡng chất khác rất tốt cho cơ thể, do đó bạn có thể thử tìm hiểu sâu hơn về tác dụng của hoa hồng cũng như các cách sử dụng sao cho thật phù hợp.

 

Hoa atiso

 

Ở Việt Nam bạn có thể tìm thấy những đóa hoa atiso tươi mới nhất ngay tại Đà Lạt, Sapa, được người nội trợ ưa chuộng sử dụng như một nguồn thực phẩm mang đến giá trị dược liệu tuyệt vời dành cho cơ thể con người.

 

Hoa atiso khi dùng chế biến món ăn có thể giúp cơ thể cung cấp thêm nhiều năng lượng, các thành phần chất khoáng, vitamin phù hợp để bồi bổ cơ thể, làm mát gan, rất tốt với người bị bệnh tiểu đường,.. công dụng mà hoa atiso mang lại là khó có thể phủ nhận.

 

Cùng với cách chế biến đa dạng, bạn có thể dễ dàng thực hiện món canh atiso thanh mát, món mứt atiso ngon ngọt, hay tinh tế với món trà hoa atiso thanh mát.

 

Hoa bí

Hoa bí là món ăn dân dã, phổ biến khắp cả nước. Hoa bí có thể ăn được là hoa bí đực của cây bí rợ, không ra quả. Người miền Bắc thường luộc hoa bí vì có vị ngọt thanh, phần cuối bí có vị giòn dai, ăn rất thú vị. Món canh mùa hè cũng thường được nấu cùng với hoa bí, nêm thêm ít vị chua, cùng với thịt băm

 

Riêng ở miền Nam, bông bí cũng như các loại bông khác như điên điển, bông so đũa làm thành món "lẩu hoa" đầy màu sắc và ngon miệng. Người miền Nam luộc bông bí chấm nước kho cá, kho thịt hay tương dầm ớt. Bông bí còn dùng để nấu canh, xào tỏi, xào thịt bò, xào nghêu… xào bông bí phải canh cho vừa chín mới còn giòn

 

 

Hoa cúc (Chrysanthemum)

 

Không chỉ mang vẻ đẹp dịu dàng với cánh hoa trắng tinh, khá mỏng và nhỏ, phần nhụy hoa to hơn có màu vàng ươm hút mắt.

Bên cạnh tác dụng trang trí, những đóa hoa cúc còn được biến tấu thành loại nguyên liệu ăn được, mang đến cho người dùng những trải nghiệm hương vị mới lạ.

Trong hoa cúc có chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao, thúc đẩy quá trình chống viêm trong cơ thể người, chúng được đánh giá là một loại thảo mộc dành để điều trị mất ngủ, rối loạn xương khớp,..

 

Trà hoa cúc được sản xuất và bày bán khá đại trà, khi nếm thử có mùi thơm thoang thoảng dễ chịu, vị thanh mát. Nếu thích bạn có thể dùng để nhâm nhi cùng với 1 ít bánh ngọt.

 

Hoa ban

 

Hoa ban nổi tiếng của vùng núi rừng Tây Bắc, mang vẻ đẹp trong trẻo thuần khiết, cánh hoa mỏng manh, vô cùng đẹp mắt. Bên cạnh đó, hoa ban còn là nguyên liệu chính cho các món ăn mang đậm nét văn hóa ẩm thực dân tộc Thái.

 

Một số món ăn quen thuộc được người phụ nữ Thái chế biến thường xuyên là món xôi hoa ban, hoa ban xào cải, hoa ban còn được dùng để nấu canh thịt hoặc sườn non cực kì hấp dẫn.

 

Theo Đông Y, nước đun từ hoa ban tươi hoặc hoa ban khô có tác dụng tích cực trong việc hạ sốt, ngừa viêm, trị mụn nhọt, đau bụng và tiêu chảy,...

 

Hoa thì là

 

Có thể bạn đã từng nghe đến, rau thì là thường được sử dụng như một loại nguyên liệu tạo mùi thơm cho các món ăn thêm hấp dẫn. Nhưng thật ra cây thì là có thể ăn được từ hoa đến thân lá, khi ăn bạn có thể nhận thấy chúng có mùi vị tương tự như cam thảo, dễ chịu.

 

Trong hạt của cây có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, cuống hoa có nhiều chất xơ, chúng có chứa hàm lượng cao chất chống oxy hóa hỗ trợ làm chậm quá trình lão hóa, rất có ích với sức khỏe của con người.

 

 Hoa so đũa

 

Ở phía Nam, ta dễ dàng bắt gặp các món ăn từ bông so đũa. Bông so đũa có vị hơi đắng nhưng lạ miệng. Vào mùa so đũa, người ta thường hái những bông hoa tươi, nhặt bỏ cuống và vị đắng, bỏ đài, sau đó rửa nhẹ rồi chế biến thành những món canh chua cá rô, canh chua với khế, cá lóc, cá linh, tôm sống hoặc làm lẩu chua cùng một số loài ra khác đều rất ngon

 

 

Hoa của cây húng quế

Hoa của cây húng quế hoàn toàn có thể sử dụng được như lá của nó. Tuy nhiên những bông hoa có hương vị khá nặng, vì vậy nên chúng ít được sử dụng hơn. Hoa húng quế có thể cho thêm vào món salad, súp hoặc mì ống

 

 

Hoa sen

 

Trong khi những loại hoa khác có thể chế biến thành các món ăn dân dã, thì hoa sen chỉ thích hợp với món ăn tinh tế, vương giả. Hầu hết các bộ phận của cây sen như hạt sen, nhụy sen, tim sen, củ sen hay ngó sen đều ăn được.

 

Hoa sen có sẵn vị ngọt, lại lành tính rất tốt cho sức khỏe. Có một món ngon từ hoa sen thuộc hàng cao lương mĩ vị chốn cung đình là vịt hấp hoa sen. Bên cạnh đó, rất nhiều món ăn có sự kết hợp của hương sen như cơm sen, nộm sen hay chè sen,… tất cả đều mang hương vị đặc trưng của ẩm thực Việt Nam.

 

Hoa chuối

 

Hoa chuối hay còn được gọi là bắp chuối, là 1 trong các bộ phận của cây chuối mà người Việt Nam ưa thích.

Với một chiếc bắp chuối bạn hoàn toàn có thể thực hiện các món ăn khác nhau từ các món gỏi trộn bắp chuối tôm thịt chua ngọt bắt vị, đến các món canh chua tuyệt vời, hương vị độc đáo, lạ miệng với món hoa chuối kho tiêu mà ngon đến ngất ngây.

 

Vốn là nguồn nguyên liệu đậm nét mộc mạc nhưng hoa chuối lại chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, có tác dụng hỗ trợ điều trị thiếu máu, điều hòa kinh nguyệt, giảm viêm, còn có tác dụng kích sữa sau sinh,…

 

Lưu ý về việc sử dụng hoa trong ẩm thực

 

 

Chỉ ăn những loài hoa nào bạn đã có đủ thông tin và cơ sở để chắc chắn rằng chúng ăn được. Một số loài hoa tuy khác nhau nhưng lại có hình thức từa tựa nhau và rất dễ nhầm lẫn. Hãy nhận diện thật kỹ loài hoa mình lựa chọn trước khi ăn hoặc chế biến.

Chỉ ăn những bông hoa được gieo trồng một cách sạch sẽ và hữu cơ. Phần lớn hoa được bày bán trong các cửa hàng hoa tươi kỳ thực được phun thuốc trừ sâu vì chúng vốn không được trồng để ăn.

Rửa hoa thật kỹ trước khi ăn sống hoặc chế biến.

Với hầu hết các loài hoa ăn được, cánh hoa là phần an toàn nhất và ngon nhất để ăn.

Nếu bạn không chắc một loài hoa nào đó có ăn được không, hoặc không yên tâm về nó, tốt nhất không nên ăn.

 

  ********

Ở Việt Nam có 5 loại hoa vừa đẹp vừa ăn được

Nếu là người sành ăn, chắc chắn bạn đã từng nếm thử hoặc từng nghe nói tới những món ăn độc đáo làm từ hoa dưới đây.

 

Hoa xuyến chi hay còn gọi là hoa đơn kim, hoa cúc áo là một loại cây dại có hoa trắng nhụy vàng rất quen thuộc với người dân Việt Nam. Bất cứ bờ cây bụi cỏ nào hầu như cũng có sự xuất hiện của hoa xuyến chi.

Tuy nhiên xuyến chi không chỉ là một loài cây dại đơn thuần, theo Đông y và y học dân gian Việt Nam thì xuyến chi còn là một vị thuốc chữa được rất nhiều bệnh. Thành phần trong cây xuyến chi có kẽm, magie, sắt, photpho, canxi… rất tốt cho sức khỏe.

Không dừng lại ở việc làm thuốc, làm hoa, hoa xuyến chi còn có thể dùng làm thức ăn. Đây là giống rau mọc dại ở nhiều nơi nên bạn có thể hái về với giá… 0 đồng. Hoa xuyến chi có thể luộc, xào với tỏi, nấu canh chua và làm nộm nữa đấy!

Trong vô vàn món nộm, món gỏi, chẳng ai ngờ rằng lại có món gỏi làm từ…hoa phượng, vừa ngon lại vừa đẹp mắt như thế này. Những cánh hoa phượng có vị chua nhẹ, thanh thanh, được nhiều người sử dụng làm thực phẩm.

Gỏi gà hoa phượng là đặc sản chỉ phổ biến ở một số tỉnh miền Tây Nam Bộ với nguyên liệu chính là thịt gà và hoa phượng. Thịt gà được luộc chín và xé nhỏ, trộn đều với hoa phượng, giá đỗ, rau thơm, lạc rang, hành phi, ớt, chanh và các loại gia vị.

Sắc đỏ bắt mắt và vị chua chua, giòn giòn đặc trưng của những cánh hoa phượng càng khiến món ăn này trở nên hấp dẫn. Đến mùa hoa phượng nở, bạn chỉ cần bẻ 1 cành hoặc nhặt cánh phượng rụng, sau đó rửa sạch là đã có thể chế biến thành món ăn ngon mà “không tốn xu nào”.

Lục bình (bèo tây) là một loại cây mọc dại hoặc được trồng tại nhiều vùng ao hồ, kênh rạch…

Ở nhiều vùng, loại cây này là một loại rau sạch, có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon như canh bèo tây, nộm bèo tây, bèo tây xào thịt bò hay nhúng với lẩu.

Bèo tây mọc dại nên bạn có thể hái “nguyên liệu” này về nấu nướng với giá chỉ 0 đồng. Cách ăn dễ nhất đó chính là tước ngó non và bông, rửa thật sạch, xào với tóp mỡ hoặc để tươi chấm với mắm, nước cá kho cũng đã đủ thơm ngon.

Ở miền Tây, món bông lục bình chiên giòn hay món canh lươn nấu với lục bình cũng khá được ưa chuộng.

Bồ công anh là loại cây mọc dại chứa nhiều dưỡng chất. Hoa bồ công anh có đường kính 2- 4cm, cánh hoa nhỏ li ti có màu vàng.

Hoa bồ công anh chứa các hợp chất chống oxy hóa mạnh. Bạn có thể dùng hoa bồ công anh để ăn trực tiếp hoặc trộn salad, tẩm bột chiên hoặc dùng làm thạch hay rượu vang. Hoa mọc dại nên bạn có thể hái mà không phải bỏ tiền ra mua.

Không chỉ hoa mà 1 số bộ phận khác của cây bồ công anh có thể ăn được như rễ, thân và lá. Phần rễ cây có thể dùng để pha trà hoặc nấu với các món hầm.

Hoa ban là loài hoa đặc trưng của núi rừng Tây Bắc, nở rộ vào mùa Xuân sau Tết âm lịch ở khắp các tỉnh Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Yên Bái…

Ít ai biết, hoa ban còn được dùng để chế biến thành những món ăn ngon như hoa ban xào măng đắng, canh hoa ban, hoa ban nộm, hoa ban hầm móng giò. Chỉ cần hái hoa ban về nhà là bạn đã chế biến được 1 món ngon với chi phí 0 đồng.

(Theo Dân Việt)

 

Kim phượng sưu tầm & tổng hợp