Lễ hội ngựa Châu Âu

Ngựa rất thân thiết trong cuộc sống nông thôn của người châu Âu. Từ xưa, người La Mã yêu quý những con ngựa không khác gì những chiến binh xung trận. Và suốt thời kỳ Trung cổ, các hiệp sĩ cần những con ngựa to khỏe có thể mang nổi thân hình bọc trong giáp sắt. Trong các trận đánh, ngựa thường được trang điểm cờ xí hay màu sắc đại diện cho quốc gia mình. Cũng trong thời kỳ này, ngựa còn dùng để kéo cày, chuyên chở hàng hóa và làm phương tiện vận chuyển bằng các cỗ xe, thậm chí người châu Âu còn dùng sức ngựa kéo tàu trên sông. Vì thế, ngựa cũng thường xuất hiện trong nhiều lễ hội.

Ngày nay, lễ hội tôn vinh và diễn hành ngựa không chỉ xuất hiện tại nhiều quốc gia ở châu Âu mà ngay tại Bắc Mỹ cũng có rất nhiều lễ hội ngựa trong năm. Chính Columbus khi đặt chân lên miền Tân Thế Giới đã mang theo những con ngựa. Từ đó chúng sinh sản ra những bầy ngựa hoang ở Bắc Mỹ cho đến khi người da đỏ khám phá ra rằng “những con chó lớn của người da trắng” thực sự là những con vật có thể giúp ích cho họ trong việc săn trâu rừng và là một người bạn trong chiến tranh. Ngựa chiến và những cỗ xe ngựa ra đời tại châu Mỹ phục vụ cho các chàng chăn bò và giới thượng lưu. Chính trong thời gian này, hãng US Pony Express bắt đầu vận chuyển thư từ giữa bờ biển miền Ðông và miền Tây bằng ngựa cho đến khi phát minh ra đường sắt và máy điện báo ra đời.

Ngựa diễn hành tại Rémy – Nguồn:Horse Festival

Tuy thế, màu sắc rộn ràng của lễ hội dành cho ngựa hằng năm trở thành truyền thống tổ chức ở nhiều nước châu Âu. Pháp là một quốc gia có nhiều cuộc diễn hành ngựa lâu đời nhất. Tùy theo lễ hội mùa màng thu hoạch trong năm, ngựa luôn được mang ra triển lãm, diễn hành hoặc tham gia những cuộc thi cưỡi ngựa. Thông thường vào đầu mùa xuân hoặc vào mùa hè khi nhiều miền nông thôn bước vào mùa gặt hái.

Trên vùng đất bình nguyên Crau rộng lớn, từ thời xa xưa là những cánh đồng cây trái, ngũ cốc cung cấp lương thực, rau quả cho gần như toàn bộ nước Pháp. Những quả táo to, quả nho mọng nước, những cánh đồng lúa mì, lúa mạch cùng lúc trĩu hạt chín vàng đồng. Người dân thu hoạch và sau đó là những ngày lễ hội kéo dài trên khắp hàng chục ngôi làng thuộc vùng Provence. Mỗi làng tổ chức một tuần lễ hội. Một tuần chứ không phải một hai ngày như những lễ hội bình thường, vì đây là những lễ mang tính chất nông nghiệp, tạ ơn mẹ thiên nhiên cho dân làng được mùa no ấm. Ngựa là con vật cần thiết cho ngành nông nghiệp mặc dù nông dân nhà nào cũng có xe cơ giới, máy cày, máy gặt. Con ngựa đã là “người” bạn thân thiết cho dù đó là ai, giàu hay nghèo, đất rộng hay nhỏ, mỗi gia đình đều có nuôi ngựa. Bây giờ có nhà chỉ nuôi để làm cảnh.

Và thế, từ hàng trăm năm qua, các ngôi làng ở đây vẫn luôn duy trì lễ hội ngựa và xe ngựa truyền thống do cha ông để lại. Tại các nơi tổ chức lễ hội ngựa, người ta chuẩn bị rất chu đáo từ việc lễ cho đến phần hội. Các gian hàng nông sản trưng bày các sản phẩm trong mùa thua hoạch, ca múa khắp nơi và diễn hành ngựa là màn nổi bật nhất trong ngày lễ hội. Dẫn đầu đoàn diễn hành là các cỗ xe ngựa trang hoàng bông hoa và hình tượng vị Thánh Éloi, người bảo hộ cho các thợ bịt móng ngựa và đóng các nông cụ trong việc cày bừa. Các đoàn ngựa lẻ của hàng trăm nông dân theo sau trong tiếng nhạc quốc ca. Việc trang điểm cho các chú ngựa mỗi nơi một vẻ. Ở Chateaurenard người ta dùng hoa lay-ơn màu đỏ hoặc ở Rémy thì người ta thích dùng rau trái hay cành dương liễu đính trên các cỗ xe hoa song mã hay tứ mã. Sau đó là các đoàn kèn trống làm cho không khí sôi động hẳn lên khi các đoàn diễn hành đi qua các con phố trong thị trấn.

Ở Camargue, hình ảnh đoàn diễn hành có nhiều chi tiết truyền thống hơn khi các chú ngựa được trang hoàng trên lưng bằng những tấm vải thêu đủ màu sặc sỡ. Cũng có khi các chàng trai làng khỏe mạnh cưỡi con tuấn mã mang theo cô gái xinh đẹp vùng Arles trong bộ trang phục cổ xưa với khăn choàng thêu hoa. Tiếng nhạc trổi lên những giai điệu rộn rã và dân địa phương đứng hai bên đường reo vang với những niềm vui trong mùa lễ hội đình đám. Cùng lúc, những nghi thức ẩm thực mừng mùa thu hoạch bắt đầu. Bánh mì nướng, rượu vang và xúc xích là những thứ không thể thiếu trong phần hội mừng của người nông dân vùng Provence, các sản phẩm ăn uống tượng trưng nghề nông mang lại cuộc sống ấm no cho người dân.

Trong khi đó, lễ hội ngựa của người Ý ở thành phố Siena thường tổ chức hàng năm vào đầu Tháng Bảy cho đến giữa Tháng Tám nhằm tôn vinh Ðức Mẹ đồng trinh. Người Ý gọi lễ hội ngựa của mình là ngày hội Palio. Trong ngày hội, những chàng trai cao to, khỏe mạnh ăn vận trang phục thời Trung cổ, tranh tài cưỡi ngựa không thắng yên cương trên đường đua đầy cát bụi và sỏi đá. Ðây là cuộc thi tài có sự chọn lựa của các kỵ sĩ đại diện cho quận nơi mình ở. Do đó tầm quan trọng thắng thua có ý nghĩa lớn cho các quận tham gia không phải vì giá trị phần thưởng mà là giá trị tinh thần mà ngựa, con vật thân thiết đã mang lại cho người dân Ý cuộc sống đầy sinh động. Chính vì thế, việc luyện tập và chọn kỵ sĩ cũng như chọn ngựa chiến của mỗi quận là nỗi bận tâm của ban huấn luyện trước thời gian lễ hội bắt đầu.

Lễ hội đua ngựa thời Trung cổ Palio di Siena là một lễ hội lớn tại Ý xuất hiện giữa thế kỷ 17 thu hút rất nhiều du khách khắp nơi trên thế giới về xem. Trước khi cuộc đua diễn ra, các kỵ sĩ và các ngựa chiến đã được tập dượt thành thục nhưng vẫn phải diễn ra sáu lần đua thử để cho ngựa làm quen với đám đông dân và những tiếng hò reo vang trời. Mặc dù là cuộc đua thử nhưng vẫn thu hút du khách tập trung khá đông tại quảng trường Piazza del Campo để theo dõi cuộc tranh tài ngoạn mục sắp sửa diễn ra. Ðến ngày khai mạc, từ sáng sớm hàng chục ngàn người dân thành phố Siena và du khách kéo về quảng trường. Các đội đại diện từng quận trong trang phục và màu cờ của quận dẫn ngựa diễn hành qua trước đám đông hò reo cổ vũ. Sau đó phần đua chính thức bắt đầu. Trên đường đua, các kỵ sĩ có thể bị hất văng khỏi ngựa và chú ngựa nào chạy về cán đích trước sẽ là con ngựa thắng cuộc. Nhiệm vụ của các kỵ sĩ là bám lưng ngựa cho chắc, ép té các nài ngựa khác để một mình bứt phá về đích. Nói cách khác, người chiến thắng thực sự không phải là các kỵ sĩ mà chính là chú ngựa oai phong trong ngày lễ hội ngựa của người Ý với giải thưởng là lá cờ Ðức Mẹ thêu tên người chiến thắng. Sau phần thi thố ngựa đua, khắp nơi trong thành phố diễn ra những bữa tiệc ăn uống, ca hát tiếp theo sau nhiều ngày lễ hội.

Nước Ðức thì có lễ hội Bavaria’s Georgiritt khởi nguồn từ câu chuyện thần thoại của vị anh hùng St. George đánh thắng con rồng trên vùng đất Traunstein của Ðức từ thuở xa xưa. Lễ hội này diễn ra vào ngày Thứ Hai trong tuần lễ Phục Sinh. Người Ðức tổ chức lễ hội diễn hành ngựa có điểm giống như người Pháp, tức là không có những cuộc đua hào hứng nhưng không kém phần trang trọng trong nghi thức. Từng đoàn người mặc quần áo Trung cổ đi diễn hành trên lưng ngựa hoặc các cỗ xe có mang theo tượng anh hùng St. George diễn hành với tiếng quân nhạc vang rền.

Vào tuần đầu tháng 12 năm nay, lễ hội ngựa quy mô mang tên “Salon du Cheval” (Triển lãm ngựa) sẽ được tổ chức tại Paris, chắc chắn sẽ thu hút nhiều du khách tham dự. Theo dự kiến, cuộc diễn hành dài 26km sẽ bắt đầu xuất phát từ trường đua Longchamp phía Ðông Paris và đi qua các địa danh lịch sử Parc de Monceau, Porte de Clichy, tiếp đến Barbès trước khi quay lại quảng trường Place de la République, nhà hát Opera Garnier và kết thúc vào lúc buổi trưa tại Arc de Triomphe. Một trong những hoạt động sôi nổi nhất diễn ra trong những ngày đầu của lễ hội đó là cuộc thi huấn luyện ngựa của những tay nài trẻ tuổi. Còn các sự kiện quan trọng hơn sẽ được dành lại cho tuần cuối cùng của lễ hội. Vào thời gian đầu mùa đông giá vé máy bay đi Pháp khá rẻ, ban tổ chức tin rằng sẽ có thêm nhiều du khách các nơi đến tham dự một mùa lễ hội ngựa Pháp lớn nhất châu Âu.

Theo Horse Festival

Kim Quy st