Nhân Lễ Độc Lập ngày 

Những nét độc đáo của Ukraine

Trước khi chiến tranh Nga – Ukraine xảy ra, không mấy ai để ý đến đất nước này. Khi chiến sự bùng phát, mọi thông tin nhắc tới Ukraine thường là những hậu cảnh hoang tàn, và sự chống trả kiên cường của người dân Ukraine.

Mời bạn tìm hiểu thêm vài nét độc đáo ở đất nước này.

Lâu đài The Swallow’s Nest tại Gaspra, một thị trấn spa nhỏ giữa Yalta và Alupka (xây năm 1911 theo thiết kế Tân Gothic) là một trong những điểm thu hút du khách nhất ở Crimea.

1.Đường hầm tình yêu (Tunnel Of Love)

Ðường hầm Tình yêu là một phần của đoạn đường sắt gần Klevan, Ukraine. Ðường hầm xe lửa  này được bao quanh bởi những vòm cây xanh đan thành một mái vòm xanh biếc. Theo truyền thuyết, các cặp đôi đến thăm nơi này sẽ đạt được ước nguyện, không rõ họ có tin hay không nhưng rất nhiều cô cậu chọn đây làm nơi chụp ảnh cưới, ra vào rộn rịp như bươm bướm.

Rất nhiều đôi bạn trẻ chọn Đường Hầm Tình Yêu để chụp ảnh cưới (nguồn ảnh: https://coupletraveltheworld.com)

2.Thành phố ma

Ðây là tên gọi thành phố bị bỏ hoang (ghost town). Vụ nổ nhà máy nguyên tử ở  Chernobyl năm 1986 khiến một khu vực rộng lớn bị phong tỏa, gồm 800 ngàn mẫu đất nông nghiệp và 700 ngàn mẫu rừng, dân cư trong vòng bán kính 30 km phải di tản. Ban đầu Liên Xô đã chi khoảng 18 tỉ đô la để khử nhiễm phóng xạ và dự trù mất 30 năm để làm sạch.

Thành phố Chernobyl một thời rộn rịp đã trở thành bãi hoang cho thú rừng. Ảnh: Sergei Supinsky

3.Đường xe điện ngầm sâu nhì thế giới

Ga điện ngầm Arsenalna tại Kiev Metro là nhà ga ở độ sâu 100 mét, chiếm hạng nhì thế giới (ga tàu điện sâu nhất là ga Pyongyang Metro ở Bắc Hàn). Hiện nay Ga điện ngầm Arsenalna là nơi trú ẩn tránh bom trong trận chiến giữa Nga và Ukraine.

Ga điện ngầm Arsenalna tại Kiev, từ trạm xuống tàu mất 5 phút đi thang cuốn. Ảnh anteres610 wikimedia

4.Đất nước cà phê

Hiện nay Ukraine và Áo (Austria) đang “giành” nhau chức vị là quốc gia xuất phát quán cà phê lâu đời nhất Châu Âu. Ðược biết quán cà phê ở Ukraine xuất hiện từ năm 1680. Thói quen uống cà phê khá mạnh mẽ ở Ukraine: nhà nhà uống cà phê, người người uống cà phê. Riêng tại Lviv, một thành phố thời Trung Cổ đã có đến hàng trăm quán cà phê.

Tại một quán cà phê ở Ukraine. Ảnh trên: https://perfectdailygrind.com. Ảnh dưới: Blur Coffee

5.Ông trùm của dầu hướng dương

Hoa hướng dương được trồng ở Ukraine hồi thế kỷ 18, và trở thành một món ăn bình dân, nhưng sau đó nhanh chóng trở thành nguồn thu nhập quan trọng của đất nước này với  những điền trang hướng dương mênh mông bát ngát. Nga và Ukraine chiếm gần 80% thị trường xuất cảng dầu hướng dương trên toàn thế giới.

6.Vùng đất lâu đài

Ukraine có lịch sử và văn hóa rất lâu đời và phong phú. Có 6 di sản được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới. Nhiều công trình lịch sử lâu đời được bảo tồn chu đáo. Trong đó có những nhà thờ cổ kính tuyệt đẹp, những lâu đài và pháo đài khiến khách nhàn du gợi tưởng đến quá khứ huy hoàng của đất nước này.

Pháo đài Khotyn Fortress, một địa điểm du lịch nổi tiếng ở Ukraine.

7.Quốc gia Châu Âu lớn nhất

Người ta vẫn xem Nga là quốc gia lớn nhất Châu Âu, nhưng Ukraine chiếm chức  vị là quốc gia lớn nhất nằm hoàn toàn trong lục địa. Ukraine có tổng diện tích 603,628 km vuông, gần gấp đôi Việt Nam hoặc Ðức.

8.Rổ bánh mì của Châu Âu

Loại đất đen giàu màu mỡ ở Ukraine đã giúp quốc gia này thích hợp cho việc canh tác lúa mì và các loại cây lương thực khác. Với những đồng lúa mì cò bay thẳng cánh, Ukraine cung cấp phủ phê bột mì cho cả Châu Âu.  Ukraine hiện đang là một trong những quốc gia sản xuất lúa mì nhiều nhất thế giới.

Diện tích đất nông nghiệp (màu sậm) chiếm 70% diện tích của đất nước Ukraine

9.Máy bay lớn nhất thế giới

Chiếc máy bay vận tải Antonov An-225 Mriya được chế tạo ở Kiev, thời Ukraine còn là một phần của Liên Xô cũ. Chiếc máy bay này có trọng lượng 285,000 ký, sải cánh 88 mét. Quân đội Mỹ cũng nhiều lần mướn chiếc máy bay này chở quân cụ và hàng hóa đến Iraq thời chiến tranh Iraq 2003. Ðiều đáng tiếc là ngay trong những ngày đầu cuộc chiến, chiếc Antonov AN-225 đã bị quân Nga đánh bom tiêu tùng.

Máy Antonov An-225 Mriya (trái) và tỉ lệ so với Airbus 320 và Boeing 747

Thiên An

*****

NHỮNG NÉT VĂN HÓA ĐỘC ĐÁO CỦA UKRAINE

Không ít người ngộ nhận rằng Ukraine là một quốc gia có lịch sử ra đời gắn liền với liên bang Xô Viết. Trên thực tế, đất nước Đông Âu này đã trải qua quá trình hình thành và phát triển từ rất lâu đời. Đang trong thời kỳ kháng chiến khốc liệt, các dấu tích văn hóa và lịch sử của Ukraine đứng trước nguy cơ bị tàn phá. Thế nhưng, có những điều mà không súng đạn nào, không lời đe dọa hạt nhân nào, không bạo lực nào có thể xâm phạm. Đó là các giá trị văn hóa, truyền thống đã được tích lũy từ ngàn đời của quốc gia này mà chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu sau đây.

Ảnh: Cinta Sejati

 Người Ukraine thích mặc đồ truyền thống cả trong ngày thường

Không cần phải chờ đến các dịp lễ truyền thống hay festival người Ukraine mới trưng diện những chiếc áo vyshyvanka. Đây một loại trang phục truyền thống được thêu đính rất tỉ mỉ, tinh tế. Váy áo vyshyvanka có nền vải trắng, trang trí hoa lá hoặc hình khối cầu kỳ nhưng không hề rối mắt vì các họa tiết thường chỉ tập trung ở những đường diềm, hai bên cánh tay và trước ngực.

Ảnh: Ukrainian Recipes

Người Ukraine cả nam và nữ đều rất thích mặc vyshyvanka trong cuộc sống thường ngày, nên các nhãn hàng thời trang nơi đây luôn cho ra mắt những mẫu thiết kế mới. Vyshyvanka hiện đại mang chút phong cách boho: e ấp, thanh lịch mà không kém phần man dại, gợi cảm và lãng mạn.

Uống rượu pha giấy đốt cháy mừng năm mới

Phong tục thú vị này được thực hiện trong đêm giao thừa. Để chuẩn bị, người Ukraine viết điều ước cho năm mới của mình lên một mảnh giấy. Khi đồng hồ điểm mười hai giờ đêm, mảnh giấy ước được đốt cháy, pha vào ly rượu champagne. Người ta 'nốc' cạn ly rượu này với hy vọng điều ước sẽ linh nghiệm trong suốt cả năm. 

Ảnh: Pinterest

Ở Ukraine có hai dịp đón năm mới là Tết cổ truyền và Tết Tây. Tết Tây (rơi vào ngày 1/1 dương lịch hàng năm) là dịp đón năm mới chính thức ở Ukraine. Sau đó, vào đêm 13/1, người ta lại ăn mừng thêm một đêm giao thừa, và ngày 14/1 chính là Tết cổ truyền của người dân nơi đây. Nguyên nhân là quá trình chuyển đổi từ lịch Julius sang lịch Gregorius vào năm 1918 khiến cho Tết cổ truyền của người Ukraine chậm đúng 13 ngày so với Tết Tây.

Tắm trong hồ băng

Ảnh: 112 International

 Truyền thống này mang màu sắc tôn giáo, nhằm kỷ niệm Lễ Hiển Linh. Theo đó, vào ngày 19/1 hàng năm, người dân nhảy xuống hồ băng đục thành hình thập tự và đắm mình trong làn nước lạnh giá. Người Ukraine tin rằng việc này không những không thể khiến họ bị ốm, mà còn giúp chữa lành bệnh tật. Niềm tin này cũng phổ biến ở nhiều nước theo đạo Thiên Chúa khác và bạn sẽ không khó bắt gặp cảnh một tốp người thi nhau nhảy ùm xuống hồ trong cái lạnh thấu xương.

Không thích khách sáo

Ảnh: Ukrainetrek

Người Ukraine cực kỳ thân thiện. Họ rất dễ kết bạn và thích tụ tập, trò chuyện rôm rả. Khách du lịch đến từ một vài quốc gia khác có thể sẽ hơi bất ngờ bởi độ…ồn ào của người dân bản xứ, thế nhưng nếu quen thì sẽ thấy đây là một nét văn hóa rất dễ thương. Nếu bạn cư xử khách khí, 'đi nhẹ nói khẽ cười duyên' trong một bữa tiệc, sẽ dễ bị coi là kỳ lạ ở Ukraine. Thay vào đó, hãy cứ thoải cười nói phớ lớ hoặc hát hò thâu đêm cùng họ nhé!

Mở tiệc ăn uống ở…nghĩa địa

Người Ukraine thường tổ chức các cuộc gặp gỡ, ăn uống ở bên mộ của người thân trong tuần lễ tưởng niệm (từ lễ Phục sinh cho đến 9 ngày sau đó) với niềm tin rằng người đã khuất sẽ không cảm thấy cô đơn hay bị lãng quên. Nhiều người cho rằng, các bậc ông bà tổ tiên rất thích con cháu đến thăm mộ và kể cho họ nghe những kỷ niệm đẹp. 

Ảnh: The Baltimore Sun

Phong tục này ra đời từ trước khi đạo Thiên Chúa du nhập vào Ukraine, và mang màu sắc tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên. Ngày nay, nhà thờ không ủng hộ việc này, nhưng nhiều người Ukraine vẫn đến thăm nom mộ phần, trò chuyện, thưởng thức đồ ăn nhẹ và để phần cho cả người thân đã yên nghỉ.

Vẽ trứng Phục sinh là cả một nghệ thuật

 
Ảnh: The Baltimore Sun

 Đối với nhiều người, việc vẽ trứng trong dịp lễ Phục sinh ngoài mang ý nghĩa truyền thống thì cũng chỉ 'vui là chính'. Nhưng ở Ukraine, những 'người chơi hệ tâm linh' coi những quả trứng là điềm lành, do đó việc trang trí phải rất cầu kỳ và mỗi màu sắc được sử dụng phải bao hàm ý nghĩa nào đó. Ví dụ: màu đỏ đại diện cho may mắn, màu xanh đại diện cho hy vọng, màu vàng lại hứa hẹn những vụ mùa bội thu.

Mua…cô dâu trong lễ cưới

Truyền thống này không hề mang tính chất coi thường phụ nữ mà chỉ đơn giản là một nghi thức trong đám cưới ở Ukraine. Theo đó, cùng với bạn bè và những người phụ lễ, chú rể sẽ phải tham gia trò chơi 'tranh đoạt' cô dâu bằng tiền hoặc rượu vodka để cho thấy rằng con gái nhà người ta không phải dễ mà rước được về dinh, và mình đủ khả năng chăm lo cho hiền thê cả đời. 

Ảnh: Destinations UA

 Ngoài ra, ở Ukraine, vai trò của người làm mối là rất quan trọng. Chàng trai sẽ nhờ những bậc trưởng bối trong làng đứng ra làm mối. Sau đó, họ sẽ cùng đi đến nhà cô gái, gõ cửa ba lần để thông báo và xin phép bố mẹ cô gái cho phép đôi trẻ nên duyên. Nếu bố mẹ cô gái đồng ý, họ sẽ tặng khăn thêu cho đoàn xin dâu, mời ở lại dùng bữa. Nếu bị từ chối, chàng rể 'hụt' cùng người làm mối sẽ được mời rượu vodka. Đôi khi, bố mẹ cô gái sẽ thách cưới bằng cách đặt ra một số yêu cầu cho bên đằng trai.

Trẻ em đi gieo hạt và xin kẹo hàng xóm vào Giáng sinh

Ảnh: Australian Broadcasting Corporation

 Giáng sinh ở Ukraine bao gồm rất nhiều phong tục đẹp. Người ta mời bạn bè, người thân đến dùng tiệc với 12 món ăn truyền thống, cùng ca hát, gợi nhớ lại sự kiện năm cũ và chúc nhau những điều tốt lành. Trẻ em Ukraine đi đến từng nhà hàng xóm, hát các bài hát truyền thống tặng chủ nhà, gieo hạt mầm lúa mạch hoặc lúa mỳ lên sàn như lời chúc một năm hạnh phúc và thịnh vượng. Để thưởng cho những đứa trẻ, chủ nhà sẽ tặng các em bánh kẹo hoặc tiền tiêu vặt.

Tuần lễ bánh kếp

Đúng như tên gọi, trong suốt kỳ hội truyền thống này (tuần lễ Maslenitsa), người Ukraine làm và thết đãi nhau những chiếc bánh kếp tươi ngon. Maslenitsa không có ngày cố định mà phụ thuộc vào lịch của lễ Phục sinh và rơi vào tuần cuối cùng ngay trước Mùa Chay. 

Ảnh: The Odessa Review

Tuần lễ bánh kếp được tổ chức trên khắp đất nước nhằm chào đón mùa xuân. Đây được coi là một trong những dịp lễ vui nhất của xứ Ukraine. Người ta dành cả tuần để gặp gỡ bạn bè, người thân, mở hội, tổ chức các cuộc vui, và đánh chén no say. Đến ngày cuối cùng của tuần lễ Maslenitsa, người Ukraine dựng và đốt những con hình nhân biểu tượng cho mùa đông như một nghi lễ đón chào sự hồi sinh của thiên nhiên, đất trời.

Nam Mai sưu tầm