CÂU CHUYỆN TÌNH ĐẦU ĐẪM NƯỚC MẮT
CỦA NHẠC SĨ HOÀNG THI THƠ
Trước khi trở thành một nhạc sĩ nổi tiếng ở miền Nam, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ từng trải qua một thời tuổi trẻ nhiều biến động. Ông tham gia trong đội tuyên truyền của Việt Minh từ khi còn rất trẻ và trải qua một mối tình sâu sắc nhưng cũng không kém phần bi thương với cô gái 16 tuổi tên là Trương Tân Nhân – người sau này trở thành ca sĩ huyền thoại của dòng nhạc đỏ ở miền Bắc.
Năm 1945, khi đang theo học ở trường Khải Định (nay là trường Quốc Học Huế), nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ bỏ học để tham gia đoàn văn nghệ Quảng Trị do nhạc sĩ Nguyễn Hữu Ba làm trưởng đoàn. Năm 1946, ông tham gia Việt Minh, công tác ở đoàn tuyên truyền, sau đó làm phóng viên và biên tập viên báo Cứu Quốc ở liên khu 4. Đến năm 1948 ông quay lại nhà trường để hoàn tất chương trình học phổ thông tại trường Huỳnh Thúc Kháng ở Hà Tĩnh. Tại đây ông gặp và yêu một nữ sinh tên là Tân Nhân – cũng là một ca sĩ đang tham gia đoàn văn công mặt trận Bình Trị Thiên.
Tân Nhân cùng được sinh ra ở Quảng Trị và cùng đến Huế học trung học giống Hoàng Thi Thơ, sau đó cùng bỏ học để ra vùng kháng chiēn, và lại cùng học trường Huỳnh Thúc Kháng ở Khu 4 giống như Hoàng Thi Thơ. Có thể thấy hành trình những năm đầu đời của 2 người khá giống nhau. Lúc còn ở Huế, nếu như Hoàng Thi Thơ học trường Khải Định nổi tiếng dành cho nam sinh thì Tân Nhân học trường nữ sinh Đồng Khánh.
Năm 1949, trận càn Phong Lai của Pháp vào khu chiến đã làm dấy lên tin đồn rằng tất cả thành viên đoàn văn công đều đã thành tử sĩ, dấy lên lòng thương tiếc về những con người trẻ tuổi đã dấn thân nơi rừng sâu và hy sinh anh dũng.
Tin đồn nhanh chóng được cải chính nhưng vẫn lan truyền về đất Thanh Nghệ Tĩnh. Trường Huỳnh Thúc Kháng đã làm lễ tưởng niệm cô học trò Tân Nhân. Hoàng Thi Thơ – lúc đó đang công tác ở Nghệ An – nghe được tin như tan nát cả cõi lòng. Ông đã thể hiện nỗi nhớ thương Tân Nhân bằng bài hát Xuân Chết Trong Lòng Tôi:
Xuân ơi Xuân
Chim xa đàn
Xuân ơi Xuân
Ngờ đâu Xuân chết trong lòng tôi
Trong tiếng đàn…
Ôi chim xa cành
Bướm lìa hoa
Trùng phùng xa lắm…
Rồi một ngày, Tân Nhân trở về lại và nghe được bài hát này, bà đã rất xúc động.
Bài hát thể hiện lòng thương nhớ dành cho người (ngỡ) đã ra đi làm động lòng cô nữ sinh. Tân Nhân lại lên đường ra Nghệ An và gặp lại Hoàng Thi Thơ lúc đó cũng đang tìm bà, khởi đầu một mối tình lãng mạn và trắc trở.
Năm 1951, Hoàng Thi Thơ về Huế thăm gia đình người anh ruột, với mục đích là muốn xin gia đình người anh một số tiền để trở lại Khu 4 để sau đó đưa người yêu ra Hà Nội để theo học trường Văn Khoa ở đây.
Nhưng khi trở về thì cả gia đình giữ Hoàng Thi Thơ lại và khuyên là không nên trở ra Liên Khu 4, mặc dù ông rất nôn nóng muốn trở ra với người yêu. Cuối cùng ông cũng xiêu lòng trước những lời khuyên nhủ của những người thân nên quyết định vào Sài Gòn để được an toàn, còn người yêu của ông vẫn ở lại vùng kháng chiēn.
Dứt áo ra đi dù lòng vẫn còn vương vấn, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ không hề biết rằng ông đã để một sinh linh bé nhỏ ở lại với người yêu.
Tại Sài Gòn, khi soạn cuốn Để Sáng Tác Một Bài Nhạc Phổ Thông, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ thể hiện niềm thương nhớ đến người xưa bằng việc ghi lời đề tặng ở cuốn sách nổi tiếng này như sau: “Thân yêu gửi Tân Nhân”. Dòng chữ được đặt ngay bên dưới lời kính dâng đến Phụ – Mẫu – Anh đã thể hiện tấm lòng của người nhạc sĩ.
Trong khi đó, ở miền Bắc, Tân Nhân quyết định giữ lại đứa con trong bụng, mặc cho bạn bè giễu cợt khinh khi. Một người bạn học thương cảm đã đưa bà về nhà mình ở Hà Tĩnh cưu mang, nhưng vì tập tục vùng làng quê nên gia đình này dù có thương bạn của con thì cũng chỉ dám cho phép Tân Nhân dựng một cái lều ngoài vườn để sinh nở.
Người con này đặt đặt tên theo họ của mẹ là Trương Khánh Hoài, ông kể lại trong hồi ký:
“Từ lúc tôi sinh ra, nhiều đêm cạn sữa nằm nghe con khóc đòi bú ngặt nghẽo, bụng thì đói cồn cào, lại nghe gió rừng âm u bốn bề thổi quanh, cùng cực quá mẹ tôi đã định bế con ra dòng sông La để trầm mình. Và đã có một đêm khi tôi đã ngủ, mẹ tôi đã quyết bế con đi. Nhưng không hiểu sao, ra đến bờ sông, có lẽ gió thổi lạnh quá hay có một tiếng gọi định mệnh nào đó làm tôi tỉnh thức, khóc ré lên thảm thiết, như nức nở, như ai oán, khiến mẹ tôi sững lại. Thế là mẹ tôi đứng bên bờ sông cũng khóc. Như nổi giông nổi bão trong lòng. Và thế là mẹ lại quay mặt bế con về mái lều, cho con nhằn da ngực đã khô kiệt mà cắn…
Giữa lúc ấy, may thay, cố tôi và bà tôi xuất hiện, đúng như một bà Tiên, như một ông Bụt: “Con ơi, răng mà con khổ như ri”.
Cố tôi đã thốt lên khi nhìn thấy tình cảnh mẹ con tôi trong túp lều hoang dại, còn bà tôi thì hối hả đổ gạo ra từ cái đẫy xách bên mình, rồi lại hối hả chạy ra giếng múc nước về nhen lửa nấu cơm nấu cháo cho mẹ con tôi ăn. Có lẽ đó là bữa đầu tiên mẹ tôi được no bụng sau khi sinh nở…”
Vượt qua thời kỳ gian khó, sau khi con đã chập chững, Tân Nhân trở lại công tác và hoạt động ca hát. Năm 1954, bà là diễn viên đơn ca tại Đoàn Ca múa Nhân dân Trung ương. Năm 1963, bà theo học khoa Thanh nhạc Trường Âm nhạc Việt Nam và tốt nghiệp năm 1968. Từ năm 1969 đến năm 1972, bà tu nghiệp tại Nhạc viện Sofia, Bulgaria. Về nước năm 1973, bà làm việc tại Đài Phát thanh Giải phóng, rồi Đài Tiếng nói Việt Nam.
Tại đất Bắc, bà được gặp lại một người bạn học cũ từ thuở ấu thơ là Lê Khánh Căn, họ nên vợ chồng và sống với nhau hạnh phúc đến cuối đời. Người con được lấy theo họ cha dượng là Lê Khánh Hoài.
Lê Khánh Hoài sau này trở thành nhà báo và dùng nhiều bút danh khác nhau: Châu La Việt, Trương Nguyên Việt, với Trương là họ của mẹ, Việt là thị trấn Cửa Việt thuộc huyện Gio Linh, quê của mẹ. Ông cũng lấy bút danh là Triệu Phong, là quê của cha. Năm 1994, khi lần đầu được gặp cha ruột, ông được đặt tên theo họ cha là Hoàng Hữu Hoài.
Ông Hoài nói về mẹ mình như sau: “Cũng có thể có lúc mẹ trách móc cha, nhưng suốt cuộc đời này, với cha tôi, không bao giờ mẹ căm giận như thường tình, mà chỉ nhớ thương trông đợi, để rồi gửi vào câu hát và tạo nên một tiếng hát Xa Khơi bất hủ: ”Nhớ thương cách vời ơi biển chiều nay, nhớ thương cách vời ơi biển chiều nay…”.
Năm 1976, Lê Khánh Hoài lần đầu vào được Sài Gòn, nhưng lúc đó Hoàng Thi Thơ đã trôi dạt ly hương nơi đất khách. Mãi đến năm 1987 cha con mới liên lạc được với nhau qua những lá thư đầy xúc động, rồi đến năm 1994 thì mới lần đầu được gặp nhau. Cũng trong dịp đó nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ được hội ngộ với Tân Nhân trong một buổi gặp gỡ đầy ân tình và tự trọng của những nghệ sĩ nổi tiếng. Họ chỉ gặp nhau 1 lần nữa thì nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ qua đời năm 2001.
Khi hay tin nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ mất ở Hoa Kỳ, ca sĩ Tân Nhân viết những dòng thơ tưởng nhớ, bài thơ mang tên “Vĩnh biệt nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ”:
Ơi Thạch Hãn, ơi Bích Khê
Thôi từ nay không còn đợi ông về
Người nhạc sĩ với cây đàn ấy
Hồn tươi vui thắm đượm tình quê…
Từ xứ nghèo Quảng Trị ra đi
Đôi bờ vĩ tuyến buồn vui gì
Trải bao trăn trở tìm lẽ sống
Vì đâu đau khổ và chia ly…
Một tấm gương kiên trì lao động
Những thăng hoa bước tiến tài năng
Mỗi cung đàn dựng bằng tâm huyết
Tác phẩm còn đọng lại với thời gian.
Ông – người yêu nồng nàn cuộc sống
Từ con người hoa lá chim muông
Yêu sông núi xóm làng thơ mộng
Và dệt nên những bản nhạc quê hương
(Nghệ sĩ Tân Nhân)
Lê Khánh Hoài kể rằng năm 2007, khi ông vào Sài Gòn thăm mẹ đang sống ở đây, bà nói: “Con gắng đi Mỹ, sang đó tìm nơi ba Thơ yên nghỉ, thắp cho mẹ một nén nhang”.
Chỉ ít ngày sau thì Lê Khánh Hoài sang Mỹ, tìm đến công viên vĩnh hằng để thăm cha. Khi về lại và cho mẹ xem hình chụp lúc dâng hương, bà xem rất chăm chú từng hình một. Chỉ 4 ngày sau đó, Tân Nhân bất ngờ ngã xuống sau một cơn đột quỵ khi quét sân và ra đi sau đó ít lâu.
Thời gian sau đó, Lê Khánh Hoài lục tìm những kỷ vật của mẹ thì bất ngờ tìm thấy dưới gối của bà một lá thư đề nghị, với bản chính đã được gửi bưu điện đến nơi cần nhận, trước khi bà bị đột quỵ chỉ mấy ngày. Nguyên văn lá thư đó được Lê Khánh Hoài đăng như sau:
“Kính gửi Bộ Văn hóa!
Tên tôi là: Trương Thị Tân Nhân – Nghệ sĩ ưu tú, Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam.
Tôi làm đơn này xin đề đạt một nguyện vọng như sau, kính mong các đồng chí xem xét.
Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ từng là một đồng chí, đồng đội của tôi trong kháng chiến chống Pháp. Sau đó, vì hoàn cảnh riêng, nhạc sĩ về quê hương, sau đó vào Sài Gòn làm một nhạc sĩ tự do (như trường hợp của nhạc sĩ Phạm Duy). Mặc dù không cùng trong hàng ngũ của chúng ta, nhưng nhạc sĩ không có bất cứ một hành động nào chống phá cách mạng, chống phá kháng chiến, chống phá đất nước. Kể cả sau năm 1975, nhạc sĩ có trở về thăm đất nước, gặp lại nhiều bạn bè cũ như nhạc sĩ Trần Hoàn, nhạc sĩ Trọng Bằng… rất thân thiết. Trong sáng tác âm nhạc của mình, dù trong bất cứ môi trường nào, những tác phẩm của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ cũng đều mang âm hưởng dân ca, đậm đà màu sắc dân gian dân tộc, nội dung ngợi ca tình yêu đất nước quê hương. Chính vì những điều này, nhiều bài hát của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ được đông đảo công chúng yêu mến, truyền tụng.
Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ đã mất tại Hoa Kỳ. Điều mong ước lớn nhất của nhạc sĩ là những tác phẩm của mình luôn được phục vụ quê hương đất nước, luôn được phục vụ công chúng là bà con lao động của xứ sở mình. Điều đáng tiếc vì những lý do lịch sử, các tác phẩm của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ chưa được phép sử dụng trong nền nghệ thuật của chúng ta, mặc dù nó vẫn được lan truyền trong dân gian.
Với tôi, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ là mối tình đầu. Dù trong hoàn cảnh nào, tôi cũng thấy mình phải có trách nhiệm với tình cảm này. Đặc biệt trên cương vị là một ca sĩ, luôn trân trọng các tác phẩm âm nhạc hay đẹp ngợi ca quê hương đất nước, trong đó có một số tác phẩm của anh Hoàng Thi Thơ.
Năm nay tôi đã 75 tuổi, suốt một cuộc đời là phục vụ Đảng, đất nước và nghệ thuật. Với tôi, giờ đây đã gần đất xa trời. Còn điều gì chưa yên thì đấy là những tác phẩm của tình yêu đầu của mình chưa được phép sử dụng rộng rãi. Với tình cảm và trách nhiệm của một người nghệ sĩ, một Đảng viên cộng sản, tôi kính mong các đồng chí xem xét lại các tác phẩm của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ, cho phép các tác phẩm tốt, các tác phẩm ngợi ca đất nước quê hương của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ được phổ biến rộng rãi trong công chúng như trường hợp với các tác phẩm của nhạc sĩ Phạm Duy”.
Người con của Hoàng Thi Thơ và Tân Nhân đã viết như sau khi đọc được lá thư này:
“Những dòng nước mắt chảy dài trên má tôi. Tôi hiểu đây là những lời nói cuối, là khúc hát cuối của Mẹ cho mối tình đầu đầy khổ đau của mình… Yêu mẹ nhiều hơn, và càng thương mẹ nhiều hơn”.
Người phụ nữ thứ 2 trong đời nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ, cũng là người vợ đã cùng chung sống với ông cho đến cuối đời là nữ ca sĩ Thúy Nga.
Trong một cuộc tuyển lựa ca sĩ năm 1955 tại Sài Gòn, có một nữ thí sinh tên là Thúy nga, quê ở Sơn Tây, mới từ Bắc di cư vào Nam, đã lên sân khấu dự thi với nhạc phẩm Đường Lên Sơn Cước và tự đệm phong cầm một mình, không cần ban nhạc phụ họa. Hình ảnh nàng thiếu nữ mới 18 tuổi xinh xắn với mái tóc thề, lại có duyên và hát hay, đàn giỏi đó đã được nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ chú ý tới.
Chàng nhạc sĩ tìm cách làm quen với cô ca sĩ trẻ, trong khi đó thì ban đầu Thúy Nga chỉ coi ông như một người anh, và cũng là một người thầy để có thể học hỏi thêm về âm nhạc. Nhưng rồi cuối cùng bà đã xiêu lòng trước những tình cảm Hoàng Thi Thơ dành cho mình và nhận lời cầu hôn năm 1957.
Họ có với nhau 3 người con trai và 1 con gái, chung sống hạnh phúc cho đến khi nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ qua đời năm 2001, và Thúy Nga cũng đã ra đi sau đó 9 năm.
Sau khi lấy chồng, ca sĩ Thúy Nga ít đi hát, ít thu âm nên không được nhiều người nhắc tới. Người ta chỉ biết đôi chút về bà khi chính nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ nói như sau lúc sinh thời:
“Thúy Nga thành hôn với tôi tháng 9 năm 1957. Sự đóng góp của nàng là rất nhiều, nhưng quan trọng nhất vẫn là quan niệm rõ ràng của nàng về đời nghệ sĩ của tôi. Nàng phân biệt được ở tôi có 2 con người: Người của gia đình và người của nghệ thuật. Khi tôi là người của gia đình, nàng biết tôi luôn luôn cư xử theo mẫu mực của con người nề nếp và trọng đạo lý. Khi tôi là con người nghệ thuật, nàng cho tôi cái tự do hoàn toàn trong việc tiếp xúc với phái nữ và trong việc sáng tác, nhất là sáng tác cho tình yêu”.
Ông Lê Khánh Hoài (con đầu của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ và Tân Nhân) có kể rằng năm 2008, khi con trai của ông là Hưng Việt (tức cháu nội của Hoàng Thi Thơ) làm đám cưới thì Hoàng Thi Thơ đã không còn, lúc đó ca sĩ Thuý Nga ở Mỹ dù đã rất đau yếu nhưng vẫn biết thông tin và gửi quà mừng cưới về Việt Nam. Hưng Việt và vợ là Quỳnh Thi đã hết sức xúc động về tấm lòng của bà.
Trong bài viết của nhà báo Trường Kỳ, nghệ sĩ Hoàng Thi Thao có lần nói về cuộc sống về gia đình chú ruột của mình như sau: “Khó có ai chiều chồng như bà Thúy Nga. Biết chồng như vậy cho nên chiều ghê lắm! Rất là quý! Lại còn nhịn nhục ghê lắm. Biết ông Thơ có cái tánh nghệ sĩ, cho nên bà Thúy Nga, cũng là ca sĩ, cho nên hiểu và thông cảm được”.
Cố nghệ sĩ Hoàng Thi Thao còn nói rằng chú của mình là một người có tính rất “bay bướm” và ông cũng nhiều lần phải chứng kiến những trận ghen tuông giữa hai vợ chồng. Tuy nhiên một phần do tính của bà Thúy Nga rất hiền và một phần vì con cái nên kết cuộc mọi việc cũng được giải quyết êm xuôi.
Có thể thấy khi quyết định lấy chồng là một nhạc sĩ, những người vợ như Thuý Nga đã phải hy sinh sự nghiệp riêng để chăm lo cho gia đình. Hơn nữa họ cũng phải biết suy nghĩ đến sự nghiệp của chồng, chấp nhận sự bay bướm nghệ sĩ của chồng, xem đó là điều cần thiết để sáng tác thành những bài ca bất hủ.
Nhắc về Hoàng Thi Thơ – Thúy Nga và những “chuyện tình nghệ sĩ” của làng nhạc Sài Gòn trước 1975
Bạn đang copy trái phép bài viết đã được bảo hộ bản quyền. Nếu bạn copy bài với mục đích cá nhân (phi lợi nhuận), vui lòng ghi rõ nguồn nhacvangbolero.com. Nếu copy sang website khác với mục đích MMO, bạn có thể bị report bản quyền
Nhắc về Hoàng Thi Thơ – Thúy Nga và những “chuyện tình nghệ sĩ” của làng nhạc Sài Gòn trước 1975
Bạn đang copy trái phép bài viết đã được bảo hộ bản quyền. Nếu bạn copy bài với mục đích cá nhân (phi lợi nhuận), vui lòng ghi rõ nguồn nhacvangbolero.com. Nếu copy sang website khác với mục đích MMO, bạn có thể bị report bản quyền
Xưa nay, những chuyện tình giữa các nghệ sĩ với nhau không phải là hiếm, nhưng trường hợp nghệ sĩ đến được với nhau và cùng đi đến được cuối con đường thì không nhiều. Thông thường, các ca sĩ ít chọn bạn đời là đồng nghiệp, dù trong thời gian sinh hoạt văn nghệ với nhau có nhiều tiếp xúc và gần gũi. Ngày xưa, ca sĩ Thanh Thúy là một giai nhân và là người trong mộng của cả 1 thế hệ. Những nam ca sĩ – nhạc sĩ thầm thương trộm nhớ cô cũng không ít, có thể kể đến Duy Khánh, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và nhiều nhạc sĩ khác, nhưng sau cùng Thanh Thúy lấy chồng là một sĩ quan quân đội. Tương tự là ca sĩ Minh Hiếu, là người trong mộng của Lam Phương, Trần Thiện Thanh,… và sau cùng cô lấy chồng là một vị tướng nổi tiếng… Có những đôi vợ chồng nghệ sĩ đã đến được với nhau, nhưng sau cùng cũng tan vỡ, đó là Lam Phương – Túy Hồng, Phạm Đình Chương – Khánh Ngọc, Duy Khánh – Tuyết Mai, Thái Thanh – Lê Quỳnh (tài tử điện ảnh). Thập niên 1950, đôi vợ chồng, cũng là đôi song ca Châu Kỳ – Mộc Lan nổi tiếng, vang danh khắp cả nước, nhưng ca 2 chia tay sau đó vài năm. Nhạc sĩ Châu Kỳ tái hôn với bà Kha Thị Đàng – một người không phải là nghệ sĩ, và sống với nhau cho đến đầu bạc răng long. Nhạc sĩ Phạm Duy và ca sĩ Thái Hằng Cũng có những trường hợp đặc biệt, những đôi vợ chồng nghệ sĩ gắn bó với nhau đến trọn đời, có thể kể đến là Phạm Duy – Thái Hằng, Ngọc Cẩm – Nguyễn Hữu Thiết, Bạch Yến – Trần Quang Hải, Mạnh Phát – Minh Diệu, Văn Phụng – Châu Hà, Hoàng Oanh – Mai Châu, đặc biệt là nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ và ca sĩ Thúy Nga. Hình ảnh Hoàng Thi Thơ và Thúy Nga trước 1975 Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ là tên tuổi nổi bật trong làng nhạc vàng với nhiều ca khúc bất hủ được nhiều thế hệ cùng yêu mến. Nhưng vợ của ông là ca sĩ Thúy Nga không được nhiều người biết đến, dù cô đã rất nổi tiếng từ thập niên 1950. Lý do là sau khi kết hôn với nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ vào năm 1957, bà Thúy Nga lui về hậu trường để chăm sóc gia đình, thỉnh thoảng có đi hát hoặc thu âm nhưng rất hạn chế. Click để nghe 1 bản thu âm hiếm hoi của Thúy Nga trước 1975 Sau cơn biến động dữ dội của thời cuộc vào tháng 4 năm 1975, để phụ giúp chồng kiếm tiền nuôi gia đình, bà Thúy Nga có đi hát một thời gian ở hải ngoại nhưng phải ngừng hẳn vào năm 1979 vì lâm bệnh. Trước khi đến với ca sĩ Thúy Nga, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ đã từng có một mối tình sâu đậm với nữ ca sĩ nhạc đỏ huyền thoại của miền Bắc là Tân Nhân, và có một người con chung là nhà báo Lê Khánh Hoài. Tuy nhiên do thời cuộc, đất nước phân đôi, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ ở Nam, ca sĩ Tân Nhân ở Bắc và cách biệt nhau từ đó. Tại miền Nam, năm 1955, Hoàng Thi Thơ gặp Thúy Nga – 19 tuổi – tại rạp Thống Nhất, khi bà tham gia dự thi và đạt giải cuộc thi tuyển lựa ca sĩ của đài phát thanh tổ chức. Lúc đó hình ảnh của Thúy Nga rất đặc biệt, vừa hát vừa chơi đàn Accordion, choáng hết nửa phần trên của hình dáng, với mái tóc dài thả ngang lưng. Ca sĩ Thúy Nga Thời ấy, ca sĩ vừa hát vừa chơi nhạc cụ rất hiếm, cùng lắm là có vài nam ca sĩ vừa cầm guitar vừa hát, nên Thúy Nga và cây đàn phong cầm trên sân khấu đã trở thành một hình ảnh rất ấn tượng với những người đi xem nhạc thập niên 1950. Hoàng Thi Thơ và Thúy Nga nhanh chóng thành một đôi, ông trở thành thầy dạy nhạc cho Thúy Nga, và tình thầy trò nhanh chóng trở thành tình vợ chồng vào tháng 9 năm 1957. Họ có với nhau 3 người con trai và 1 con gái, chung sống hạnh phúc cho đến khi nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ qua đời năm 2001, và Thúy Nga cũng đã ra đi sau đó 9 năm. Bà Thúy Nga ít đi hát, ít thu âm nên không được nhiều người nhắc tới. Người ta chỉ biết đôi chút về bà khi chính nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ nói như sau lúc sinh thời: “Thúy Nga thành hôn với tôi tháng 9 năm 1957. Sự đóng góp của nàng là rất nhiều, nhưng quan trọng nhất vẫn là quan niệm rõ ràng của nàng về đời nghệ sĩ của tôi. Nàng phân biệt được ở tôi có 2 con người: Người của gia đình và người của nghệ thuật. Khi tôi là người của gia đình, nàng biết tôi luôn luôn cư xử theo mẫu mực của con người nề nếp và trọng đạo lý. Khi tôi là con người nghệ thuật, nàng cho tôi cái tự do hoàn toàn trong việc tiếp xúc với phái nữ và trong việc sáng tác, nhất là sáng tác cho tình yêu”. Gia đình nhạc sĩ Phạm Duy Vậy mới thấy, làm vợ của nghệ sĩ phải biết hy sinh thật nhiều. Cả ca sĩ Thái Hằng và Thúy Nga đều phải hy sinh sự nghiệp riêng để chăm lo cho gia đình. Giả sử ca sĩ Thái Hằng không chấp nhận từ bỏ ca hát, thì sự nghiệp của bà cũng sẽ đồ sộ không kém người em gái nổi tiếng là Thái Thanh. Sau đó, những người vợ nhạc sĩ này còn phải suy nghĩ đến sự nghiệp của chồng, chấp nhận sự bay bướm nghệ sĩ của chồng, xem đó là điều cần thiết để sáng tác thành những bài ca bất hủ. Click để nghe Thúy Nga hát Tình Xa của Trịnh Công Sơn Đông Kha Nguồn: nhacvangbolero.com Previous article Hoàn cảnh sáng tác “Kiếp Nào Có Yêu Nhau” (Phạm Duy – Minh Đức Hoài Trinh) – “Rượu yêu nồng cay đắng, sao cạn mình em thôi?” Next article Cảm nhận về ca khúc “Trả Tôi Về” (Mặc Thế Nhân) – “Trần ai hoen đôi mắt đỏ…” RELATED ARTICLESMORE FROM AUTHOR Nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang và ca khúc “Việt Nam Quê Hương Ngạo Nghễ” Nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông – Ca khúc “Chiều Mưa Biên Giới” và bổn phận của người quân nhân Địa danh Trung Lương trong bài hát “Thương Vùng Hỏa Tuyến” là ở đâu? LEAVE A REPLY Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment. Bài viết mới “Người Lính và Mùa Xuân” – Tuyển tập 15 ca khúc nhạc vàng xuân về người lính được yêu thích nhất Người lính – Mùa Xuân và những tâm tình qua ca khúc “Đồn Vắng Chiều Xuân” Đôi nét về ca sĩ Huỳnh Phi Tiễn – Người chọn gắn bó với dòng nhạc vàng Chuyện về lương bổng và lễ nghĩa trong nhà trường ở miền Nam trước 1975 Nhạc sĩ Y Vân và những bài nhạc vàng nổi tiếng nói thay nỗi lòng người con gái thời loạn
Bạn đang copy trái phép bài viết đã được bảo hộ bản quyền. Nếu bạn copy bài với mục đích cá nhân (phi lợi nhuận), vui lòng ghi rõ nguồn nhacvangbolero.com. Nếu copy sang website khác với mục đích MMO, bạn có thể bị report bản quyền
Nhắc về Hoàng Thi Thơ – Thúy Nga và những “chuyện tình nghệ sĩ” của làng nhạc Sài Gòn trước 1975
Bạn đang copy trái phép bài viết đã được bảo hộ bản quyền. Nếu bạn copy bài với mục đích cá nhân (phi lợi nhuận), vui lòng ghi rõ nguồn nhacvangbolero.com. Nếu copy sang website khác với mục đích MMO, bạn có thể bị report bản quyền
Đông Kha
Nguồn: nhacxua.vn
Giải mã “người trinh nữ tên Thi”
trong bản hit của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ
Phía sau bản hit “Chuyện tình người trinh nữ tên Thi” của cố nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ là một câu chuyện có thật, kể về cuộc đời hồng nhan bạc mệnh của một người con gái.
Bí ẩn câu chuyện “người trinh nữ tên Thi”
Hoàng Thi Thơ (1929 - 2001) là một nhạc sĩ tài hoa của Việt Nam với số lượng hơn 500 ca khúc từ tình ca đến nhạc quê hương, dân ca đến nhạc thời trang, đoản khúc đến trường ca, nhạc cảnh đến nhạc kịch. Ngoài là một nhạc sĩ, Hoàng Thi Thơ còn vô cùng đa tài khi đảm đương nhiều vai trò khác như: đạo diễn kịch, điện ảnh, biên đạo múa, bầu show, nhà sản xuất, người dẫn chương trình.
Thậm chí, ông còn từng là một giảng viên tiếng Anh - Pháp, tác giả sách hướng dẫn hòa âm, luật sáng tác… Năm 1957, ông bắt đầu tổ chức những kỳ đại nhạc hội hoành tráng tại rạp Thống Nhất (Sài Gòn). Năm 1961, ông thành lập Đoàn Văn nghệ Việt Nam gồm hơn 100 nghệ sĩ tên tuổi và lưu diễn qua nhiều thành phố trên thế giới. Năm 1967, ông thành lập tiếp Đoàn Văn nghệ Maxim gồm 70 nghệ sĩ, tổ chức những chương trình ca vũ nhạc kịch đặc biệt tại nhà hàng Maxim (Sài Gòn).
Khoảng đầu thập niên 70 của thế kỷ XX, Hoàng Thi Thơ cho ra đời một loạt ca khúc mà báo chí thời đó gọi là cảm hứng tân kỳ, đem lại cho làng tân nhạc Việt Nam luồng sinh khí mới như: “Rước tình về với quê hương”, “Việt Nam ơi ngày vui đã tới”, “Ô kìa đời bỗng dưng vui”, “Xây nhà bên suối”, “Ngày vui lý tưởng”… Những ca khúc này đã quen thuộc với người Việt Nam cho đến tận nay.
Trong đó, ca khúc “Chuyện tình người trinh nữ tên Thi” được nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ sáng tác năm 1970 khi ông còn trong Đoàn Văn nghệ Maxim. “Thuở ấy xa xưa có một nàng một nàng thiếu nữ/ Một đóa hoa hồng tình phơi phới tuổi mới trăng tròn…”, những giai điệu quen thuộc vang lên khiến bất cứ ai cũng nhận ra đó là những giai điệu trong ca khúc “Chuyện tình người trinh nữ tên Thi”. Và, hiện nay ca khúc đã được “cover” không biết bao nhiêu lần, ở mọi thể loại âm nhạc.
Sau khi ra đời, “Chuyện tình người trinh nữ tên Thi” nhanh chóng trở thành bản hit của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ. Đây được coi là tác phẩm với thể loại nhạc kể chuyện rất nổi tiếng của ông. Ca khúc đủ da diết, đủ sâu lắng để người nghe cảm nhận trọn vẹn nỗi đau của một người trinh nữ mang trong mình mối tình bi ai, mà “Khi con tim yêu đương là sống với đau thương/ Khi con tim yêu đương là chết với u sầu/ Thì Thi đã biết cớ sao Thi buồn…”.
Ca khúc “Chuyện tình người trinh nữ tên Thi” kể về câu chuyện tình buồn lâm ly. Nhiều người tưởng nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ viết bài này để kể về câu chuyện của ông, nhưng sự thật không phải như vậy. Ca khúc ra đời sau khi nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ chứng kiến toàn bộ câu chuyện tình đau thương của một nữ diễn viên trong Đoàn Văn nghệ Maxim. Cái chết của cô gái trẻ gây rúng động làng văn nghệ lúc bấy giờ.
“Cô Thi hoạt động trong đoàn nghệ thuật của thầy Thơ, cô ấy chỉ mới 19, 20 tuổi. Vì quá thương cảm cho cái chết của cô gái trẻ đồng nghiệp, thầy đã viết bài hát này ngay sau tang lễ”, danh ca Họa Mi chia sẻ. Trong lời đề tựa bài hát “Chuyện tình người trinh nữ tên Thi”, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ viết: “Người con gái lạ lùng đó tên Thi. Thi trẻ đẹp như nhiều thiếu nữ thời nay. Thi yêu sớm. Tình Thi ngang trái. Người đời thị phi. Thi buồn và bỏ đi. Thi lên rừng. Có lẽ để khóc một mình dưới gốc cây già vô tri. Rồi cuối cùng Thi chết, một sáng mùa đông, trên nệm lá vàng…”.
“Tôi biết người con gái đó. Tôi ngạc nhiên về lòng chung thủy của nàng. Chuyện tình đẹp như một phép lạ đã mê hoặc tôi. Tôi mượn âm thanh để kể lại, để bất diệt hóa tình yêu của người. Xin Thi phù hộ cho tôi, cho cả những người nghe và hát “Chuyện tình người trinh nữ tên Thi”, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ viết. Thời đó, Đoàn Văn nghệ Maxim có 12 nữ diễn viên múa chính, tất cả đều đẹp và múa giỏi. Họ đã được mời lên đài truyền hình góp mặt thường xuyên các chương trình ca nhạc có nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ, đi lưu diễn khắp các tỉnh, thành.
Trong 12 nữ diễn viên múa chính này có 3 chị em người Đà Lạt là Kim Lệ Thu, Kim Lệ Xuân, Kim Lệ Thi. Trong đó, Kim Lệ Thi yêu một nghệ sĩ đã có gia đình. Mối tình của Thi rất thiết tha và lý tưởng, nhưng rồi nó trở thành tuyệt vọng bởi người mà cô trao gửi tình yêu đã không thể đáp trái tim chân thành ấy. Say mê đến cuồng dại, nhưng vô vọng không tìm ra lối thoát, cuối cùng người trinh nữ tên Thi đã ra đi một cách bi thương, giữa khoảnh khắc thanh xuân tươi đẹp nhất của đời người.
Vợ nhạc sĩ là người nhan sắc, tài năng
Thơ ca của Hoàng Thi Thơ nổi tiếng là chuyện không bàn cãi. Thế nhưng, khi nhắc đến ông, khán giả vẫn thường nhớ đến những câu chuyện tình trắc trở với những bóng hồng nổi tiếng tài năng, xinh đẹp. Đó là mối tình sâu nặng với người tình Tân Nhân được nhiều sự chú ý và trở thành ý tưởng cho bộ phim “Đứa con và người lính”.
Tại một tập của chương trình “Chân dung cuộc tình”, lần đầu tiên khán giả được lắng nghe lại chuyện tình đẫm nước mắt nhiều biến cố không khác tiểu thuyết của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ cùng người đẹp Tân Nhân. Ít ai biết rằng, nhạc sĩ tài hoa đã vụt mất cơ hội hai lần được gặp lại người xưa.
Biên tập Minh Đức chia sẻ: “Theo tài liệu tôi tìm hiểu được, trong năm 1963, nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ ở Campuchia thì gặp đoàn nhạc của Tân Nhân tại đây, nhưng bà nhất quyết không chịu gặp ông. Đến năm 1968, ông dẫn đoàn nhạc của mình đến Paris biểu diễn thì vô tình gặp đoàn hát của Tân Nhân cũng có mặt ở đây nên nhạc sĩ quyết tâm mua vé hàng đầu để chờ gặp người cũ, nhưng hết nhiều đêm diễn bà vẫn không xuất hiện”.
Câu chuyện của nhạc sĩ tài hoa Hoàng Thi Thơ cùng Tân Nhân như một cuốn tiểu thuyết tình yêu buồn luôn nhận được sự tò mò cũng như tiếc nối cho nhiều người. Bên cạnh đó, người vợ Thúy Nga của ông cũng nổi tiếng không kém về nhan sắc và tài năng, nhưng vẫn đôi lần ghen tuông với những bóng hồng xung quanh chồng.
Danh ca Phương Dung bật mí: “Nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ có hai lần rung động đều bị Thúy Nga phát hiện. Dù chỉ là hơi thoáng qua, nhưng bà Thúy Nga luôn có cách ứng xử của riêng mình rất thông minh, khôn khéo. Một lần anh Hoàng Thi Thơ rung động với một nữ ca sĩ xinh đẹp, bà Thúy Nga tự làm đau mình với câu nói đầy sâu sắc dành cho tình địch: “Chị không nghĩ em nỡ lòng làm đau chị như thế này”. Lần thứ hai anh Thơ ngẩn ngơ với một cô ca sĩ trẻ có đôi bàn tay đẹp, bà Thúy Nga liền gặp nói chuyện với người ấy, từ đó không thấy cô ấy đi hát nữa”.
“Bà Thúy Nga là người tài sắc, đoan trang, dù đang nổi cơn ghen của người phụ nữ, nhưng vẫn luôn kiềm nén cảm xúc và ứng xử rất khôn khéo khiến nhiều người nể phục”, danh ca Phương Dung cho biết. Cuộc đời âm nhạc của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ luôn sôi động với nhiều sự kiện, với những tác phẩm ấp ủ chuẩn bị ra đời.
Sống trọn vẹn với nghệ thuật, đến mức những năm cuối đời, sống xa quê hương dù sức khỏe đã yếu, Hoàng Thi Thơ vẫn mơ ước viết các opera nhạc hiện đại về lịch sử Việt Nam. “Tôi khổ lắm vì đến lúc này mà trái tim vẫn còn rung động”, ông nói khi đang nằm trên giường bệnh. Ba tháng sau, vào ngày 2/10/2001, ông qua đời ở Huntington Beach (Hoa Kỳ) trong khi trái tim nghệ sĩ đa tình vẫn thổn thức những nhịp đập đầy khát vọng như thuở đôi mươi...
Đình Phùng (biên soạn)
Nam Mai sưu tầm